دندان عقل براي افراد زيادي دردسرساز مي‌شود.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، تکامل سبب شده انسان در بهترين شکل ممکن رشد پيدا کند و براي زندگي در محيط اطراف آماده شود. در بسياري از موارد نيز اين باور درست است. هرچند وقتي نوبت به نقش دندان عقل در بدن انسان مي‌رسد، با يک علامت سوال بزرگ مواجه مي‌شويم. چرا بايد دنداني که تا اين حد آزاردهنده است در دهان رشد کند؟
نقش دندان عقل از گذشته تا به امروز؛ جويدن تا نجات دادن جان انسان
دندان عقل يا همان دندان آسياب سوم ديرتر از تمام دندان‌هاي انسان رشد مي‌کند. آنها نه‌تنها دير از راه مي‌رسند، بلکه حسابي فرد را اذيت مي‌کنند. در ۸۰ درصد از مردم کره زمين حداقل يک دندان عقل وجود دارد که مشکل‌ساز شده است. به‌جز اينکه باعث شوند حس کودکي که تازه دندان در آورده را درک کنيم، نقش دندان عقل چيست؟
زندگي انسان اينگونه نيست که مثلا در سن ۲۱ سالگي ناگهان يک رژيم غذايي خاص را انتخاب کنيم که نياز به جويدن بسيار داشته باشد. پس ماجرا چيست؟ برخي از دانشمندان موضوع را به رژيم غذايي انسان در گذشته مربوط مي‌دانند. به‌باور آنها عادات غذايي انسان بسيار تغيير کرده است.
اين روزها رژيم پالئو يا بازگشت به عادات غذايي انسان‌هاي باستاني بسيار رواج پيدا کرده است. هرچند مردم نمي‌دانند که انسان اوليه با چه مشقتي شام خود را مي‌خورد. آنها مجبور بودند ترکيبي از گوشت خام، سبزيجات نپخته و مغزيجات سخت را تنها با کمک دندان خود صرف کنند.
انسان اوليه ميانگين عمر چندان بالايي نداشت. در واقع دندان عقل زماني رشد مي‌کرد که آنها به پايان عمر خود نزديک مي‌شدند. حضور يک جفت دندان با قدرت ساييدن بالا مي‌توانست براي انسان اوليه بسيار مفيد باشد. در گذشته رژيم غذايي سخت باعث مي‌شد که فک انسان رشد کند. هرچند رژيم غذايي نرم امروزي چنين نتيجه‌اي در پي ندارد. در نتيجه دندان‌ها در محيطي کوچک‌تر به‌صورت فشرده قرار مي‌گيرند.
ضرورت کشيدن دندان آسياب سوم
در اخبار علمي مي‌توان نتيجه بررسي بسياري از جمجمه‌هاي مربوط به انسان‌هاي اوليه را مشاهده کرد. در آنها هيچ نشانه‌اي از فشردگي دندان‌ها ديده نمي‌شود. حتي دندان‌هاي عقل نيز به‌خوبي در انتها قرار گرفته‌اند. دندان عقل حتي مي‌توانسته نقش حمايتي براي اجداد ما ايفا کند.
آناتومي بدن انسان مدرن اندکي تغيير کرده است و ديگر نمي‌تواند به‌راحتي ميزبان ۳۲ دندان باشد. همين نيز سبب شده که ۸۰ درصد افراد با دندان عقل به‌شکل بخورند. مسئله فقط کمي اذيت‌شدن نيست. رويش ناقص دندان عقل سبب مي‌شود فضايي باز براي باکتري‌ها ايجاد شود. فضايي که در نهايت مشکلاتي همچون عفونت، درد، التهاب، سفتي فک و … را رقم خواهد زد.
علاوه بر اين مشکلات، دندان عقل ناقص بيشتر از بقيه دندان‌ها در معرض پوسيدگي و بيماري‌هاي لثه قرار دارد. موقعيت نامناسب اين دندان در انتهاب دهان باعث مي‌شود مسواک و نخ دندان نيز نتوانند چندان کارساز باشند. همه اينها باعث مي‌شود يک سوال مهم در رابطه با موقعيت و نقش دندان عقل مطرح شود. آيا آنها واقعا ضروري هستند؟ پاسخ به اين سوال خير است.
در بسياري از کشورهاي جهان حتي دندان عقل را پيش از بيرون آمدن جراحي مي‌کنند تا از درد و مشکلات بيشتري جلوگيري کنند. البته نقش دندان عقل در اذيت کردن انسان همزمان با جراحي پايان نمي‌يابد. ممکن است پس از کشيدن دندان عقل با مشکل عفونت يا حفره خشک دست‌وپنجه نرم کنيد. مشکل حفره خشک زماني ايجاد مي‌شود که پس از کشيدن دندان يک لخته خون در جاي آن ايجاد نشود. در نتيجه استخوان و اعصاب مربوطه در معرض محيط بيرون قرار مي‌گيرند.
اين مشکل نه‌تنها بهبودي را به‌تاخير مي‌اندازد، بلکه باعث مي‌شد بوي بسيار زننده‌اي از دهان شما احساس شود. در مواردي نيز کشيدن دندان عقل منجر به آسيب شديد عصبي مي‌شود. دندان‌هاي عقل در نزديکي عصب‌هاي فک قرار دارند. در نتيجه ممکن است در طول فرآيند کشيدن به اعصاب آن ناحيه آسيب وارد شود. عواقب چنين اتفاقي مي‌تواند بي‌حسي زبان، لب و چانه براي مدت چند روز، هفته، ماه يا حتي به‌صورت دائمي باشد.
يک ايده جذاب براي استفاده از دندان عقل
دندان عقل کاربرد پيشين را از دست داده است و در ظاهر بي‌فايده به‌نظر مي‌رسد. هرچند که دانشمندان توانسته‌اند يک نقش بسيار مهم را براي دندان عقل پيدا کنند. آنها منبعي از سلول‌هاي بنيادي هستند.
بررسي‌هاي مختلف نشان داده که دندان آسيباب سوم مي‌تواند از نظر سلول‌هاي بنيادي پالپ دنداني بسيار غني باشد. سلول‌هايي که پتناسيل بسيار زيادي براي درمان بيماري‌هاي مختلف از آلزايمر و پارکينسون گرفته تا مشکلات قلبي دارند. آنها همچنين مي‌توانند فرصت بي‌سابقه‌اي را براي بازسازي و ترميم بافت‌هاي بدن انسان فراهم کنند.
کشيدن دندان عقل يکي از رايج‌ترين عمل‌هاي جراحي جهان است. اگر اين عمل در يک محيط استريل انجام شود، مي‌توان سلول‌هاي بنيادي به‌دست آمده از دندان عقل را جمع‌آوري و براي سال‌ها ذخيره کرد. جالب است بدانيد که امروزه ذخيره سلول‌هاي بنيادي به‌دست آمده از دندان عقل به‌عملي رايج در کشورهاي مختلف بدل شده است. چراکه آنها مي‌توانند در آينده زندگي فرد را نجات دهند.
تکامل دندان عقل را با هدف مشخصي شکل داد؛ اما انسان نقش مهمتري براي آن تعريف کرده است.