ناوگروه ۸۶ نداجا درحالي مأموريتش را پس از طي هزاران کيلومتر دريانوردي به پايان برد که کارشناسان آمريکايي مدعي بودند ايران از نظر فني هرگز توان انجام چنين مأموريتي را ندارد.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار؛ صبح روز گذشته (جمعه ۲۲ ارديبهشت ماه) امير دريادار شهرام ايراني فرمانده نيروي دريايي ارتش در نشست خبري که براي تشريح مأموريت جمهوري اسلامي ايران پس از حدود ۷ ماه دريانوردي و با عبور از درياها و تنگه‌ها مختلف و گذر از سه اقيانوس هند، اطلس و اقيانوس آرام با دستي پر و کسب يک افتخار تاريخي براي نيروهاي مسلح کشورمان در حال بازگشت به ميهن اسلامي است تا پيام آور افتخاري ديگر براي ملت شريف ايران باشد.
اما اين افتخار و دستاورد تاريخي چگونه به دست آمد؟ ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران متشکل از ناوهاي دنا و مکران از مهرماه سال ۱۴۰۱ با هدف پيمودن دور کره زمين مأموريت خود را آغاز کرد.
نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران مأموريت‌هاي دريانوردي خود در سطح اقيانوسي را از سال ۱۳۸۸ و با هدف مقابله با دزدي‌هاي دريايي در خليج عدن و با طي مسافت ۳۰۰۰ کيلومتري به اين منطقه آغاز کرد و پس از آن تا امروز در بازه‌هاي زماني مشخص، ناوگروه‌هاي رزمي ارتش به منطقه خليج عدن و درياي سرخ، اقيانوس‌هاي هند و اطلس اعزام مي‌شوند.
سال ۱۴۰۰ ناوگروه ۷۵ نيروي دريايي ارتش متشکل از ناوهاي سهند و مکران با حضور در بندر سنت‌پترزبورگ روسيه و طي مسافت حدود ۴۵ هزار کيلومتري، بزرگترين دريانوردي نظامي تاريخ کشور را رقم زد.
ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران که در حال بازگشت به کشورمان است مي‌تواند اين رکورد را بشکند و مسافت طي‌شده توسط ناوگروه‌هاي ارتش جمهوري اسلامي ايران را به‌ميزان چشمگيري ارتقا دهد.
بي‌گمان مأموريت پر افتخار دريادلان نيروي دريايي ارتش با ناو بندر مکران و ناوشکن ايراني دنا طولاني‌ترين دريانوردي تاريخ يک ناوگروه و ناو تمام ايراني را رقم خواهند زدند، اقيانوس هند و اقيانوس اطلس را تماماً طي کردند، يکي از مهمترين و تاريخي‌ترين رخدادهاي تاريخي و دريانوردي کشورمان است.
اين موفقيت بزرگ در حالي به دست آمده که تا همين ۱۳ سال پيش نيروي دريايي ارتش يک نيروي دريايي ساحلي بود و تجربه چنداني در دريانوردي‌هاي بين المللي نداشت و از همين رو بسياري از کارشناسان بر اين گمان بودند که ايران قادر به حضور مؤثر در عرصه دريا نخواهد بود. اما تغيير دکترين دفاعي ايران در عرصه دريا و تدبير فرماندهي معظم کل قوا براي حضور نيروي دريايي ارتش در آب‌هاي آزاد از يک سو و شيوع پديده دزدي‌هاي دريايي در خليج عدن و تنگه باب المندب و به تبع آن به خطر افتادن کاروان‌هاي تجاري کشورمان نيروي دريايي ارتش را بر آن داشت تا با حضور در اين منطقه امنيت عبور و مرور خطوط مواصلاتي کشتي راني ايران را تأمين کند.
اين اتفاقات نقطه آغازي براي حضور نيروي درياي ارتش در آب‌هاي بين المللي شد. تا ارديبهشت ۱۴۰۰ هفتاد و چهار ناوگروه براي تأمين منافع ايران به آب‌هاي آزاد اعزام شد و ارديبهشت ۱۴۰۰ نيز هفتاد و پنجمين ناوگروه ايران مأموريت خود را آغاز کرد، مأموريتي که نسبت به ديگر مأموريت‌هاي ناوگروه‌هاي نيروي دريايي ارتش، متفاوت بود.
اهميت دريا براي ايران
ايران ۱۹۰ هزار کيلومترمربع گستره دريايي و بيش از ۵۸۰۰ کيلومتر خطوط ساحلي دارد و حدود ۴۰ درصد از مرزهاي آن دريايي است. بر همين اساس، رهبر معظم انقلاب (مدظله العالي) بارها بر اهميت استفاده از درياها و همچنين بر تقويت نيروي دريايي جمهوري اسلامي ايران تأکيد کردند.
دلايل اهميت مأموريت ناوگروه ۸۶
حضور ناوگروه دريايي ايران در اقيانوس آرام و آب‌هاي آزاد بين المللي از دو منظر براي ايران داراي پرستيژ و جايگاه جهاني است: نخست، توانايي ايران در ابعاد فني در ساخت تجهيزات بومي است. ايران اکنون ششمين کشور برتر دارنده صنعت دريايي در جهان و در ميان ۶ کشور دنيا از نظر قدرت دريايي است که رتبه چهارم را در زمينه کشتي و ناوهاي جنگي و نيروي دريايي در اختيار دارد.
از سوي ديگر انجام عمليات‌هاي فراقاره اي به‌وسيله ايران در آب‌هاي دوردست در صورت وجود هرگونه تهديد است اين عامل را اين‌گونه مي‌توان مطرح کرد که ايران بازيگري جهاني در عرصه دريايي است و اکنون به ميزان قابل‌توجهي از بازدارندگي دريايي رسيده است.
از مهمترين نکات اهميت مأموريت ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش حضور ناوشکن تمام ايراني «دنا» است.
اعزام ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي راهبردي ارتش به آب‌هاي آزاد بين المللي اثبات کرد که در صورت تعدي کشورهاي منطقه و حتي فرامنطقه اي، جمهوري اسلامي ايران قابليت آن را دارد موقعيت و لبه جنوبي منطقه نبرد را گسترش دهد و منافع و امنيت بازيگران معارض را به خطر اندازد و در شرايطي که عمق‌بخشي به الگوي بازدارندگي به وجود آيد هزينه‌هاي اقدام نظامي عليه کشور توسط دشمنان افزايش پيدا خواهد کرد.
برنامه ريزي صحيح و دستور کار عملياتي و مسيريابي دقيق از ديگر موارد مهم مأموريت اين ناوگروه بود. يکي از مهمترين موارد نيز لجستيک و پشتيباني بي‌نظيري است که از اين ناوگروه به عمل آمد. يکي ديگر از موارد نيز اراده مستحکم و تاب آوري نيروي انساني براي اجراي اين مأموريت مهم است.
همچنين يکي از پيام‌ها و دستاوردهاي دريانوردي ناوگروه ۸۶ را در حوزه سياسي مي‌توان صلح‌طلبي در کنار استقلال و دفاع از مظلوميت و ايستادگي در برابر ظلم و استکبار جهاني بيان کرد؛ ثبات و امنيت و حفظ تماميت ارضي ايران (حفظ از مرزهاي آبي و صدور پيام انقلاب اسلامي به دوردست‌ها) نيز از ديگر موارد اهميت است.
البته احساس و انگيزه کافي جهت به‌کارگيري استعداد و مهارت در خدمت اهداف سازماني هم از موارد ديگر است. خودکفايي و دانش بومي از مهمترين ارکان در مأموريت خطير و ارزشمند ناوگروه ۸۶ است.
اعزام ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي راهبردي ارتش جمهوري اسلامي ايران علاوه بر نمايش اقتدار و سيادت دريايي، جايگاه ايران را به يکي از قدرت‌هاي برتر دريايي منطقه غرب آسيا و جهان اسلام تثبيت کرده است.
تقويت ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران از طريق حضور فعال نيروي دريايي ارتش در آب‌هاي اقيانوس هند و آب‌هاي آزاد بينالمللي و گسترش و تعميق تعاملات دو و چندجانبه دريايي با کشورهاي مهم ساحلي اقيانوس هند و آرام ازجمله هند، پاکستان، آفريقاي جنوبي، اندونزي، مالزي و برخي کشورهاي شرق دور نظير چين و ژاپن و حتي آمريکاي لاتين همانند شيلي و برزيل (در جريان اعزام ناوگروه ۸۶) هم از ديگر موارد اهميت اين مأموريت تاريخي است.
حضور ناوگروه ۸۶ به‌منزله حضور ايران در آب‌هاي دوردست است که اکنون از خليج‌فارس و درياي عمان فراتر رفته و عمق نفوذ دريايي ايران را به آب‌هاي دوردست رسانده است و انجام دريانوردي بينالمللي و رزمايش‌هاي مختلف نظامي و دفاعي و توجه به ديپلماسي فعال نظامي دريايي، زمينه‌ساز همگرايي منطقه‌اي و بينالمللي در راستاي امنيت دريايي خواهد شد.
ارتقا سطح آموزش، آشنايي با نيروي دريايي ساير کشورها و کسب تجربه هم از موارد اهميت ناوگروه ۸۶ است. در جمهوري اسلامي ايران با در نظر داشتن موقعيت ممتاز ژئوپليتيکي آن در نقشه سياسي جهان، نيروي دريايي در سطح بالاي تصميم‌سازي براي کسب شرايط لازم در نظام قدرت منطقه‌اي و جهاني تعريف مي‌شود.
در زمينه اقتصادي نيز افزايش تاب‌آوري عليه تحريم‌ها، افزايش امنيت تجارت دريانوردي براي کشتي‌هاي ايراني، بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي بومي، تقويت روحيه خودباوري اقتصادي است.
روند اعزام ناوگروه ۸۶ نداجا به اقيانوس اطلس و اقيانوس آرام
نهم مهرماه ۱۴۰۱ ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در قالب کد ۳۶۰ متشکل از ناوشکن تمام ايراني «دنا» و ناوبندر «مکران»، سفر خود را به دور دنيا از بندر عباس آغاز کرد و پس از ۱۹۰ روز دريانوردي به سلامت در ارديبهشت ماه سال جاري به ميهن اسلامي بازگشت. بنادري که اين ناوگروه در آنها پهلو گرفت عبارتند از: بندر بمبئي در هندوستان ۳ روز، بندر جاکارتا در اندونزي ۵ روز، بندر ريودوژانيرو در برزيل ۷ روز، بندر کيپ‌تاون در آفريقاي جنوبي ۵ روز و بندر دارالسلام در تانزانيا.
بزرگ ترين مأموريت دريانوردي نيروي درياي ايران
انجام مأموريتي با اين ابعاد و اهميت با توجه به شرايط و محيط جغرافيايي که قرار بود مأموريت در آن انجام شود نيازمند آماده‌سازي و اقدامات متعددي بود که روزها و ساعت‌هاي بسياري زمان برد و با انجام برنامه ريزي هاي دقيق که از جمله مهمترين آنها مي‌توان به اجراي چندين مرحله تمرين کسب آمادگي براي مقابله هرگونه رخداد درگيري (بازي جنگ) به منظور پيش‌بيني چگونگي واکنش يگان‌هاي اعزامي برابر انواع تهديدهاي سطحي، زير سطحي، پروازي، موشکي، پهپادي، کنترل صدمات، هجمه دزدان دريايي، وقوع شرايط نامساعد جوي و همچنين عبور از آبراه‌هاي بين مسير، هماهنگي با ستادهاي بالاتر و دستگاه ديپلماسي کشور براي ايجاد هماهنگي عبور شناور از آبراه‌هاي بين مسير و استفاده از راهنماهاي اعزامي کشورهاي ساحلي، اجراي دوره‌هاي آموزشي و کاربري تجهيزات، آزمايش ميداني تجهيزات نشست و برخاست بالگرد، راه‌اندازي سامانه سوخت‌رساني ناو بندر مکران براي اجراي عمليات پشتيباني در دريا و تکميل ذخيره نيازمندي آمادگي و تعميراتي براي مسير مأموريت با ضريب اطمينان دو برابر اشاره کرد.
عبور ناوگان به اقيانوس آرام براي نخستين بار در تاريخ نيروي دريايي ايران انجام شد و ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش متشکل از ناوبندر جمهوري اسلامي ايران مکران و ناوشکن تمام ايراني جمهوري اسلامي ايران دنا با پرسنلي از ۲۹ استان کشور به مدت حدود ۷ ماه دريانوردي از زمان حرکت (خروج از بندر عباس) تا زمان پيش بيني شده براي بازگشت به آب‌هاي سرزميني جمهوري اسلامي ايران با پيمايش ۶۵ هزار کيلومتر راه دريايي از روز حرکت (خروج از بندر عباس) تا بازگشت توانستند بزرگترين و طولاني‌ترين مأموريت دريا نوردي نيروي درياي کشور را انجام دهند.
مأموريت ناوگروه ۸۶ نيروي درياي ارتش نمايش قدرت و به اهتزاز در آوردن پرچم مقدس جمهوري اسلامي ايران در آب‌هاي اقيانوس اطلس شمالي و حيات خلوت آمريکا، بود که با عبور از چند تنگه راهبردي جهان تا رسيدن به سن پترزبورگ و بازگشت به کشور عزيزمان.
طولاني ترين دريانوردي يک ناوشکن تمام ايراني
مأموريت ناو گروه ۸۵ نيروي دريايي ارتش، متشکل از ناوشکن جمهوري اسلامي ايران دنا و ناوبندر مکران با هدف تحکيم امنيت خطوط مواصلاتي در منطقه و صحنه بين‌الملل و تعميق روابط با کشورهاي دوست، از مهر ۱۴۰۱ از مبدأ بندرعباس آغاز شد.
اين ناوگروه در بهمن ماه توانست مقتدرانه و پس از گذر از اقيانوس‌هاي متلاطم و درياهاي دشوار بيش و هزار مايل دريانوردي کند و وارد سواحل برزيل در آمريکاي جنوبي شود.
اين نخستين بار در تاريخ دريانوردي ايران است که يک ناوگروه رزمي از مبدأ ايران اين مسافت طولاني را طي مي‌کند. اين مهم در حالي به دست آمد که ناوشکن تمام ايراني دنا به خوبي از عهده مأموريت محوله برآمده و تجربه‌اي ارزشمند براي مراکز دانشگاهي، صنايع دريايي و نهايتاً دريانوردان نيروي دريايي ارتش کسب کرده است.
اين نخستين بار در تاريخ دريانوردي ايران است که يک ناوگروه رزمي از مبدأ ايران اين مسافت طولاني را طي مي‌کند. اين مهم در حالي به دست آمد که ناوشکن تمام ايراني دنا به خوبي از عهده مأموريت محوله برآمده و تجربه‌اي ارزشمند براي مراکز دانشگاهي، صنايع دريايي و نهايتاً دريانوردان نيروي دريايي ارتش کسب کرد.
حضور در اين مأموريت طولاني و دشوار، شايستگي‌هاي صنعت کشتي‌سازي نيروي دريايي و وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و علم و دانش فرزندان شايسته ايران را در يکي از پيچيده‌ترين و دشوارترين عرصه‌هاي دريانوردي به اثبات رساند. با اين اقدام براي اولين بار در تاريخ ايران دروازه‌هاي اقيانوس اطلس و درياي شمال به روي ناوگان نظامي ايران گشوده شد.
دکل‌هاي اطلاعاتي ايران بيخ گوش آمريکايي
مأموريت ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران از ابعاد مختلف داراي اهميت و ويژگي‌هاي منحصر به فرد است و در کنار پيمايش مسير طولاني در مسير، اولين حضور ايران در سواحل قاره آمريکا و در سواحل کشور برزيل را رقم زد، منطقه‌اي که همواره حياط خلوت ايالات متحده آمريکا و انگليس محسوب مي‌شود.
عبور ناوگان به اقيانوس آرم براي نخستين بار در تاريخ نيروي دريايي ايران انجام شد و ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش متشکل از ناوبندر جمهوري اسلامي ايران مکران و ناوشکن تمام ايراني جمهوري اسلامي ايران دنا حدود ۷ ماه است که از زمان حرکت (خروج از بندر عباس در مهرماه سال ۱۴۰۱) تا زمان پيش بيني شده براي بازگشت به آب‌هاي سرزميني جمهوري اسلامي ايران دريانوردي کرده و توانستند بزرگترين و طولاني‌ترين مأموريت دريا نوردي نيروي درياي کشور را انجام دهند.
مأموريت ناوگروه ۸۶ نيروي درياي ارتش نمايش قدرت و به اهتزاز در آوردن پرچم مقدس جمهوري اسلامي ايران در آب‌هاي اقيانوس اطلس و سواحل آمريکاي جنوبي و حيات خلوت آمريکا و انگليس بود که با عبور از چند تنگه راهبردي جهان تا رسيدن به سواحل برزيل و بازگشت به کشور عزيزمان.
واکنش آمريکا به حضور نيروي درياي ارتش ايران در اقيانوس آرام
طي چند سال گذشته که زمزمه‌هاي اعزام يکان‌هاي شناور نيروي دريايي راهبردي ارتش به آب‌هاي اقيانوس اطلس شنيده مي‌شد، کارشناسان آمريکايي مدعي بودند که جمهوري اسلامي ايران از نظر فني هرگز توان انجام چنين مأموريتي را ندارد. اما امروز ناوگروه هفتاد و پنجم نيروي دريايي ارتش در يک اقدام انقلابي و جهادي متشکل از دو يکان شناور بومي يعني «ناو بندر مکران» و «ناوشکن جمهوري اسلامي ايران دنا» اقيانوس اطلس و آرام را درنورديده و توان خود را براي حضور در حياط خلوت آمريکا نشان داده است.
«ند پرايس» سخنگوي وزارت امور خارجه ايالات متحده در يک نشست خبري در واکنش به حضور کشتي‌هاي جنگي ايران در بنادر برزيل، گفت: «ما معتقديم و گفته‌ايم که اين گونه کشتي‌هاي جنگي جايي در نيمکره غربي ندارند».
وي خاطرنشان کرد: «که ايالات متحده حق تصميم گيري کشورهاي خارجي را به رسميت مي‌شناسد و از برزيل به عنوان شريک نزديک قدرداني کرده و قصد دارد به همکاري با آن ادامه دهد تا سيگنال صحيح به ايران ارسال شود.
حضور کشتي‌هاي ايران در برزيل به‌مثابه شکست آمريکا در برابر ايران است که باوجود تلاش‌هاي گسترده نتوانست مانع پهلوگيري ناوگروه ايران در حياط‌خلوت خود (بندر ريودوژانيروي برزيل) شوند.
نمايش اقتدار دريايي ايران
مي‌توان گفت که مأموريت بزرگ هشتاد و ششم ناوگروه دريايي نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران حاوي اين پيام بوده که تحريم‌ها نتوانست صنعت دفاعي ايران را با چالش و مشکل جدي مواجه کند و ايران اسلامي همچنان از قدرت دفاعي و بازدارندگي بالايي برخوردار است و حضور بدون توقف براي سوخت‌گيري ناوگروه هفتاد و هفتم گواه اين مدعاست.
درنهايت اينکه آنچه بيش از همه واضح و مبرهن است اينکه قدرت‌هاي بزرگ با اتحاد و ائتلاف‌سازي، هژموني ايالات‌متحده را به چالش خواهند کشيد و اين سفر دريايي علاوه بر ارسال پيام‌هاي نظامي داراي ابعاد سياسي نيز هست.
ناوگروه ۸۶ نيروي دريايي ارتش به خوبي توانست به اهدا خود يعني به اهتزاز درآوردن پرچم مقدس جمهوري اسلامي ايران در آب‌هاي دوردست، تأمين امنيت تردد کشتي‌هاي تجاري و نفتکش ايران با هدف برقراري امنيت پايدار دريايي بينالمللي، حفظ و حراست از منافع ايران در آب‌هاي مورد علاقه و اثبات امکان حضور مقتدرانه نيروي دريايي ارتش در هرجايي که منافع جمهوري اسلامي ايران ايجاب کند، برسد.
انتقال پيام صلح و دوستي به جهانيان مخصوصاً کشورهاي مسير و خنثي کردن پروژه ايران‌هراسي، ارتقاي توان رزمي و توسعه شعاع عملياتي يگان‌هاي شناور نيروي دريايي ارتش، ارزيابي سامانه آمادگي و خوداتکايي جمهوري اسلامي ايران در علم، فناوري، دريانوردي و قدرت نظامي با حضور مقتدرانه و شجاعانه يگان‌هاي نيروي دريايي ارتش در آب‌هاي مورد علاقه علي‌رغم تحريم‌هاي همه‌جانبه اقتصادي و نظامي، کسب تجربه دريانوردي در ابعاد ناوبري و حقوق بين‌الملل دريايي با عبور از تنگه‌ها و آبراه‌هاي حساس و پر ترافيک بينالمللي و جمع‌آوري اطلاعات و ارزيابي توان رزمي و وضعيت گسترش استقرار نيروهاي فرامنطقه‌اي از ديگر اهداف اين پيمايش دريايي بود.
منبع: مهر