بيکاري فارغ التحصيلان دانشگاهي همواره مسئله‌اي مورد اهميت بوده که دولت‌ها براي کاهش نرخ آن در هر دوره‌اي برنامه‌هايي را تدوين و اجرايي مي‌کنند. در همين حال يکي از انتقادات هميشگي درباره بيکاري فارغ التحصيلان به وزارت علوم برمي گردد البته اين وزارتخانه متولي شغل سازي براي دانش آموختگان نيست و انتقادات بيشتر مربوط به عدم تناسب رشته‌هاي دانشگاهي با بازار کار و يا به روز نبودن آنها و نداشتن مهارتي خاص پس از دانش آموختگي مي‌شود.
شايد بتوان يکي از بزرگترين چالشهاي فعلي کشور را ايجاد شغل و اشتغالزايي دانست، چالشي که دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها به فراخور وظايفشان آستين بالا زده و برنامه‌هايي را طراحي و تدوين کرده اند. از طرفي نامگذاري سال جاري به عنوان توليد، دانش‌بنيان و اشتغال‌آفرين بر اهميت اين موضوع افزوده و انتظارات از دستگاه‌ها به ويژه شرکتهاي دانش بنيان و دانش پايه را براي ايجاد يک «نهضت اشتغال زايي» فراتر برده است. در همين راستا در سال ۱۴۰۱ با توجه به اشباع ظرفيت‌هاي دولتي براي اشتغال فارغ التحصيلان دولتي، توسعه شرکتهاي دانش‌بنيان در راستاي اشتغال آفريني به عنوان يک عنصر کليدي در نظر گرفته شده است.
رشد ۶۰ درصدي اشتغال دانش بنيان در پارک‌هاي علم و فناوري کشور
خوشبختانه با آماري که وزارت علوم ارائه داده، آمار اشتغال دانش بنيان در پارک‌هاي علم و فناوري با رشد ۶۰ درصدي نسبت به سال گذشته همراه بوده است؛ مجموع شرکتهاي دانش بنيان در کشور ۷ هزار و ۷۳۵ مورد بوده و ۲ هزار و ۱۳۰ شرکت دانش بنيان در پارک‌ها مستقر هستند. شرکتهاي دانش‌بنيان مستقر در پارک‌ها ۱۱۱ هزار شغل ايجاد کرده اند و در سال گذشته ۴۱ هزار شغل دانش‌بنيان در پارک‌هاي علم و فناوري ايجاد شده که اين آمار رشد ۶۰ درصدي را نسبت به سال قبل نشان مي‌دهد.
وزارت علوم در دوره جديد مديريتي خود، توليد، اشتغال و کارآفريني از علم را به عنوان يک اولويت در دستور کار خود قرار داده و به نظر مي‌رسد مهارت افزايي دانشجويان که در دوره‌هاي قبل در دانشگاه‌ها پيگيري مي‌شد، در اين دوره شتاب و قوت بيشتري گرفته است. محمد علي زلفي گل سکاندار وزارت علوم توسعه شرکتهاي دانش بنيان را يک ضرورت مي‌داند و از تعبير «توسل به علم و فناوري» براي حل مشکل اشتغال در کشور نام برده است.
در دولت دوازدهم وزارت علوم به سياق دولت‌هاي گذشته برنامه‌هايي را براي مهارت افزايي دانشجويان و رشد اشتغال در بين فارغ التحصيلان پيش بيني و يا بعضاً به مرحله اجرا رسانده است. در گزارش پيش رو به ۸ کارويژه و يا طرح معاونت‌هاي اين وزارتخانه اشاره کرده ايم که ۴ برنامه آن در حوزه فناوري و ۴ طرح مربوط ب حوزه مهارت افزايي و کارآموزي دانشجويان در صنايع مي‌شود.
اجراي طرح دستيار فناوري در شرکتهاي دانش بنيان
در يکسال گذشته به ويژه با پديدآمدن معاونت فناوري و نوآوري در وزارت علوم طرح‌هاي منجر به اشتغال زايي و يا مهارتي در دانشگاه‌ها در دستور کار قرار گرفته است؛ يکي از طرح‌ها «دستيار فناوري» است که براساس آن هدايت هدفمند آموزه‌هاي دانشجويان در راستاي استفاده کاربردي و کسب تجربه عملي جهت شکل‌گيري دانشگاه جامعه محور و کارآفرين و ايجاد انگيزه و حس اميد در دانشجويان و با هدف تربيت نيروي متخصص، تنظيم و برنامه‌ريزي شده است.
تلاش براي ارتقا توان اشتغال پذيري و جلوگيري از خروج نخبگان
وزارت علوم به دنبال اين است که با اجراي اين طرح، پايان نامه‌هاي تقاضامحور را کاربردي کند و توان اشتغال پذيري دانشجويان را ارتقا دهد. ضمن اينکه موقعيت‌هاي شغلي به محض فارغ‌التحصيلي را نيز بهبود بخشد. مهارت آموزي به دانشجويان جهت ورود به بازار کار، کسب درآمد دانشجويان و کمک به تأمين هزينه‌هاي تحصيلي و افزايش اثربخشي فارغ‌التحصيلان در داخل کشور و جلوگيري از خروج نخبگان از ديگر موارد مهمي است که وزارت علوم از خروجي اين طرح انتظار دارد.
اعطاي ماهيانه يک تا سه ميليون تومان به دستياران فناور
در اين طرح دانشجو مي‌تواند ۶ ماه در يک شرکت دانش بنيان يا واحد فناور کار کند و براي شرکتهاي فناور و دانش بنيان که دانشجويان را جذب کنند، تسهيلات وام و تخفيف‌هاي مالياتي در نظر گرفته شده است. همچنين مبلغ يک ميليون تومان به صورت ماهيانه به دانشجويان کارشناسي، ۲ ميليون تومان به دانشجويان ارشد و ۳ ميليون تومان ماهيانه به دانشجويان دکتري پرداخت مي‌شود و پس از گذراندن دوره ۶ ماهه گواهي‌پايان‌دوره براي دانشجويان صادر مي‌شود.
براساس تازه‌ترين آماري که علي خيرالدين معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم اعلام کرده، تاکنون ۲ هزار و ۱۷۱ دانشجو در مرحله اول در اين طرح شرکت کرده اند و هر پارک علم و فناوري ۳۶۰ ميليون تومان اعتبار در اين طرح دارد. در مجموع براي اين طرح ۲۵ ميليارد تومان اعتبار نياز است که ۱۵ ميليارد تومان تأمين شده است.
طرح اشتغال موقت فارغ التحصيلان چيست؟
«اشتغال موقت دانش آموختگان» يکي ديگر از طرح‌هاي مهارت افزايي وزارت علوم به شمار مي‌رود که با همکاري دو وزارتخانه ديگر دنبال مي‌شود. اين طرح نيز با هدف کسب تجربه و مهارت آموزي فارغ التحصيلان دانشگاهي که مي‌خواهند وارد فضاي کار شوند، اجرايي مي‌شود.
اميد رضايي فر مديرکل پشتيباني امور فناوري و نوآوري وزارت علوم، در تشريح جزئيات اين طرح به خبرنگار مهر مي‌گويد: طرحي را با عنوان طرح «اشتغال موقت دانش آموختگان» در دستور کار داريم و اين طرح به تازه فارغ التحصيلاني مربوط مي‌شود که بيشتر از ۲ تا ۳ سال از فارغ التحصيلي شأن نگذشته باشد.
مدير کل پشتيباني امور فناوري و نوآوري وزارت علوم افزود: براساس طرح اشتغال زايي موقت سعي مي‌شود به کارفرماياني (شرکتهاي دانش بنيان و واحدهاي فناور) که دانش آموختگان را به کار بگيرند، تسهيلات ويژه اي داده شود و هدف اين است که کساني که فارغ التحصيل شدند، همزمان با شروع به کارشان مهارت آموزي هم داشته باشند تا در نهايت با مهارت مکمل وارد بازار کار شوند. تفاهم نامه اين طرح با وزارت اقتصاد و دارايي و وزارت کار منعقد شده و ۲ ماده را در سال ۱۴۰۱ در تبصره ۱۶ و در تبصره ۱۸ پيش بيني کرديم که به طور مثال در تبصره ۱۸ براي کافرماياني که از اين طرح استقبال کنند و دانش آموختگان تازه فارغ التحصيل را به کار بگيرند، ضريب وام آنها به يک و ۲۵ افزايش مي‌يابد.
وي با اشاره به تسهيلات استفاده از اين طرح براي شرکتهاي فناوري اشاره کرد و گفت: همچنين براي شرکتهاي فناوري که از اين افراد استفاده کنند، سقف تسهيلات در تبصره ۱۶ به صورت قرض الحسنه افزايش يافته است و مي‌توانند از اين مشوق‌ها بهره مند شوند. رضايي فر با ابراز اميدواري نسبت به اجراي دقيق‌تر و ويژه‌تر اين طرح در سال ۱۴۰۲ گفت: اين طرح اواخر ۱۴۰۰ نهايي شد و به برنامه‌هاي بودجه‌اي سال ۱۴۰۱ نرسيد و فقط توانستيم تبصره‌هايي را به قانون بودجه ۱۴۰۱ اضافه کنيم. بنا داريم در سال ۱۴۰۲ با برنامه ريزي بيشتر و منسجم‌تر ميان ۳ وزارتخانه علوم، اقتصاد و کار اين طرح را به طور مستمر پيگيري کنيم.
علي خيرالدين معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم در توضيح بيشتر اين طرح مي‌گويد: براساس اين طرح پيشنهاد شده مثلاً به مدت يک يا دو سال بعد از فارغ التحصيلي به منطور جلوگيري از خروج آنها، به صورت موقت اشتغالي ايجاد کنيم و البته حقوقي که به آنها پرداخت مي‌شود حقوق کاملي نباشد؛ اين گونه طرح‌ها، بودجه مي‌خواهد و براساس برآوردي که داشتم، حدود ۱۵ هزار ميليارد تومان پول نياز است که طي يکسال يک چهارم حقوق را به اين افراد بدهيم؛ پيش بيني که داشتيم اين بود که در هر سال براي ۴۰۰ هزار نفر اشتغال موقت ايجاد شود.
طرح ملي ترويج کارآفريني در دانشگاه‌ها اجرايي مي‌شود
يکي ديگر از طرح‌هاي ويژه وزارت علوم در راستاي مهارت افزايي و کارآفريني «طرح ملي ترويج کارآفريني» نام دارد که براساس آن دانشگاه‌ها با حمايت مالي از دانشجويان، آنها را به حضور در دوره‌هاي آموزشي و مهارت آموزي کارآفريني تشويق مي‌کنند البته اين طرح هنوز وارد فاز اجرايي نشده و بنا بر وعده وزارت علومي‌ها، فاز اول آن تا پايان سال اجرايي خواهد شد. براي اجراي اين طرح تاکنون به اغلب دانشگاه‌ها ۱۰۰ ميليون تومان اعتبار و به برخي دانشگاه‌هاي کوچک‌تر ۵۰ ميليون تومان اختصاص داده شده است.
اجراي طرح کارآفريني براي ۳۰ هزار دانشجو در سال / حمايت يک تا ۵ ميليون توماني از دانشجويان
بهنام طالبي مدير کل دفتر سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي امور فناوري وزارت علوم درباره اين طرح به خبرنگار مهر مي‌گويد: مأموريت اين طرح ايجاد عدالت آموزشي به ويژه در حوزه کارآفريني و تسهيل دسترسي دانشجويان به دانش و مهارت‌هاي مرتبط با کارآفريني است. در فاز اول اين طرح يک ميليون تومان اعتبار به هر دانشجو جهت شرکت در دوره‌هاي آموزشي و مهارت آموزي کارآفريني مقدماتي پرداخت مي‌شود و بر اساس برنامه ريزي ها بنا داريم اين طرح را براي حدود ۳۰ هزار دانشجو در سال اجرايي کنيم.
اين مقام مسئول وزارت علوم در توضيح بيشتر گفت: اين دانشجويان پس از ثبت نام در برنامه و اعلام آمادگي، مي‌توانند از اين اعتبار استفاده کرده و به صورت رايگان در برنامه‌هاي آموزشي ترويجي که در پارک‌هاي علم و فناوري و دانشگاه‌هايي که به اين منظور انتخاب شده‌اند، شرکت کنند. بعد از اينکه اعتبار اشاره شده تمام شد، دانشجويان مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند و اگر مايل به ادامه حضور در برنامه و آموزش باشند و مراحل پيشرفته‌تر آموزش را طي کنند مي‌توانند از يک وام صندوق رفاه تا سقف ۵ ميليون تومان استفاده کنند.
مراکز کارآفريني و نوآوري در دانشگاه‌ها و پارک‌ها راه اندازي مي‌شود
از سوي ديگر وزارت علوم در راستاي تکميل و تقويت زيست بوم فناوري و نوآوري، ايجاد مراکز کارآفريني و نوآوري در دانشگاه‌ها و پارک‌هاي علم و فناوري و مرکز رشد واحدهاي فناور و پرديس علم و فناوري را دستور کار خود قرار داده است؛ بر همين اساس علي خيرالدين «آئين‌نامه مرکز کارآفريني و نوآوري» را تيرماه ۱۴۰۱ به رؤساي دانشگاه‌ها، پارک‌هاي علم و فناوري و کليه مراکز آموزش عالي وابسته به وزارت علوم ابلاغ کرد.
اين آئين‌نامه با هدف شناسايي و توانمندسازي افراد و تيم‌هاي خلاق، نوآور، کارآفرين و فراهم کردن زمينه تجاري‌سازي دستاوردهاي علمي و فناورانه آنها در راستاي تبديل شدن به فعاليت‌هاي کارآفرينانه تدوين و به مراکز آموزش عالي، پژوهشي و فناوري ابلاغ شد.
از ديگر اهداف ابلاغ اين آئين‌نامه مي‌توان به ايجاد روابط گسترده (شبکه‌سازي) بين دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي، دولت و صنعت، تجميع منابع درون و بيرون از گروه هدف در راستاي کارآفريني و نوآوري و ارتقاي نقش نوآوري و کارآفرينان در توسعه و اعتلاي کشور از طريق توسعه فناوري و کسب و کار دانش بنيان اشاره کرد.
از آنجا که ساماندهي و توسعه دوره‌هاي مهارت افزايي متناسب با بازارکار، ساماندهي کارآموزي دانشجويان، ايجاد مراکز هدايت شغلي و کاريابي‌هاي تخصصي در دانشگاه‌ها مي‌تواند گام مؤثري در ايجاد زمينه جهت حضور هرچه بيشتر دانش آموختگان آموزش عالي در محيط‌هاي صنعتي، تجاري و بازار کار باشد، در همين راستا دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم از سال ۱۳۹۶ اقدام به توسعه دوره‌هاي مهارت افزايي در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي کرده است. براساس تازه‌ترين آماري که در اختيار خبرنگار مهر قرار گرفته است، ۷ هزار و ۹۲۹ دوره مهارت افزايي در سال ۱۴۰۱ در دانشگاه‌ها برگزار شده است که از اين تعداد ۵ هزار و ۹۷۵ دوره تخصصي و ۲ هزار و ۴۰۵ دوره عمومي بوده و در مجموع ۳۲۸ هزار و ۶۰۶ دانشجو در سال ۱۴۰۱ در اين دوره‌ها شرکت کرده اند.
اگر بخواهيم آماري از تعداد دوره‌هاي مهارت افزايي در هر دانشگاه ارائه دهيم، براساس آمار به روزرساني شده در سال ۱۴۰۱؛ به طور ميانگين ۱۰۸ دوره در هر دانشگاه، سال ۱۴۰۰؛ به طور ميانگين ۱۰۷ دوره، سال ۱۳۹۹؛ ۹۳ دوره، سال ۱۳۹۸؛ ۷۷ دوره و در سال ۱۳۹۷؛ ۳۰ دوره مهارت افزايي برگزار شده است؛ همچنين ميانگين تعداد شرکت کنندگان در هر دانشگاه در سال ۱۴۰۱؛ ۴ هزار و ۱۶۰ نفر، سال ۱۴۰۰؛ ۳ هزار و ۳۵۶ نفر، سال ۱۳۹۹؛ ۳ هزار و ۲ نفر، سال ۱۳۹۸؛ ۲ هزار و ۲۳۸ نفر و در سال ۱۳۹۷؛ هزار و ۱۰۰ دانشجو در اين دوره‌ها حضور پيدا کرده اند.
طرح جديد وزارت علوم براي «کارآموزي دانشجويان» در صنايع
دفتر ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه وزارت علوم در سال ۱۴۰۱ طرحي را با عنوان کارآموزي دانشجويان با همکاري صنايع و دستگاه‌هاي اجرايي دنبال مي‌کند و در حال حاضر شيوه نامه اين طرح تدوين شده اما هنوز به مرحله ابلاغ نرسيده است. پيش از اين محمد سعيد سيف مدير کل دفتر ارتباط با صنعت و جامعه وزارت علوم در گفتگو با خبرنگار مهر، از تدوين بسته‌هاي تشويقي براي صنايع و استادان راهنما براي مشارکت مؤثر و سازنده در امر کارآموزي خبر داده بود.
سيف با اشاره به ضرورت کارورز دانشجويان و توانمندسازي آنها، اين موضوع را مورد تاکيد قرار داده بود که با توجه به ضرورت برنامه ريزي براي توسعه منابع انساني مورد نياز طرح‌هاي توسعه‌اي کشور و توانمندسازي دانشجويان براي ورود به عرصه فعاليت‌هاي اقتصادي پس از فراغت از تحصيل، ساماندهي دوره‌هاي کارآموزي بسيار حائز اهميت است. تلاش شده پس از تدوين شاخص‌ها و عوامل مهم در بهبود کيفي دوره‌ها، برگزاري دوره‌هاي کارآموزي با همکاري صنايع و دستگاه‌هاي اجرايي ساماندهي شود.
اين مقام مسول وزارت علوم همچنين از اجراي آزمايشي اين طرح در برخي از دانشگاه‌هاي کشور خبر داد.
مراکز هدايت شغلي و کاريابي‌هاي تخصصي دانشگاهي راه اندازي شد
با توجه به رشد تعداد فارغ‌التحصيلان دانشگاهي، تخصصي‌تر شدن مشاغل و حرکت به سمت کسب و کارهاي فناورمحور، توسعه مراکز رشد و شرکتهاي دانش بنيان، ايجاد مراکز هدايت شغلي و کاريابي تخصصي جهت افزايش اشتغال پذيري دانش‌آموختگان يک امري ضروري محسوب مي‌شود؛ در همين راستا دفتر ارتباط با صنعت و جامعه وزارت علوم از سال ۱۳۹۸ از ايجاد و توسعه ۴۰ مرکز با عنوان «مرکز هدايت شغلي و کاريابي‌هاي تخصصي دانشگاهي» حمايت کرده است. اين مراکز مي‌توانند نقش مهمي در استفاده از پتانسيل‌هاي دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي و همچنين توسعه و ساماندهي فعاليت‌هاي مرتبط در تدوين و برگزاري اثر بخش دوره‌هاي مهارتي، ساماندهي و توسعه برنامه‌هاي کارآموزي متناسب با بازار کار و همچنين ساير فعاليت‌هاي مرتبط با اشتغال ايفا کنند.
هم افزايي وزاتخانه‌ها و نهادهاي خصوصي براي گره گشايي اشتغال دانش آموختگان
در سال ۱۴۰۰ کميته‌اي متشکل از نمايندگان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و برخي نهادهاي خصوصي کشور با هدف بررسي وضعيت اشتغال کنوني و بيان راهکارها در خصوص افزايش مهارت و اشتغال دانش‌آموختگان تشکيل شد و تاکنون چندين جلسه از اين کميته برگزار شده است؛ اين شورا که «کميته مهارت آموزي در نظام آموزش عالي» نام دارد، در تلاش است که جهت دهي مناسبي به فعاليت دانشگاه‌ها بدهد تا بتوانند در راستاي مهارت آموزي دانشجويان در جهت نيازهاي بازار قدم بردارند و اشتغال آينده اين دانشجويان را بهبود بدهند.
طرح‌هاي در دستور کار وزارت علوم / هماهنگي برنامه‌هاي درسي با نياز بازار کار
محمد سعيد سيف مدير کل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با اين کميته و پيشنهادات و اقدامات مؤثر در راستاي بهبود مهارت‌هاي شغلي در راستاي توانمندسازي و ارتقاي توان مهارتي دانش آموختگان عنوان کرده است: در همين رابطه، طرح‌هايي در دستور وزارت علوم قرار گرفته است؛ به طور مثال بحث به روزرساني و هماهنگ سازي برنامه‌هاي درسي با نيازهاي بازار کار و به روز رساني محتواي برنامه‌هاي درسي و مهارتي شدن قسمت‌هاي بيشتر از مباحث درسي آغاز شده است؛ دانشگاه‌ها نيز در اين رابطه بايد فعال‌تر عمل کنند و اميدواريم دانشگاه‌ها با کمک وزارت علوم به نحو مناسبي اين طرح را اجرا کنند تا در نهايت دانشجويان و دانش آموختگان با مهارت شغلي بيشتر آشنا شوند.
دانشگاه‌هاي علمي کاربردي و فني و حرفه‌اي پاي کار بيايند
اين مقام مسئول وزارت علوم ضمن اشاره به اينکه دانشگاه‌هاي علمي و کاربردي و فني و حرفه‌اي خودشان بر پايه مهارت هستند و در سال‌هاي اخير تلاش شده تعداد دانشجويان اين دانشگاه‌ها افزايش يابد، گفت: دروس و محتواي درسي اين دانشگاه‌ها مهارتي بوده و مي‌توانند در راستاي بازآموزي‌ها و افزايش مهارت‌هاي شغلي همه دانشجويان و فارغ التحصيلان دانشگاه‌ها که نياز به کارهاي کارگاهي و مهارتي دارند، کمک کنند.
وي بيان کرد: سازمان سنجش بخش ديگري از فعاليت‌ها را بايد انجام دهد و آن هم بحث ارزيابي‌ها و امتحانات حرفه‌اي و همکاري و مشارکت با نظام‌هاي صلاحيت حرفه‌اي است. سازمان سنجش مي‌تواند در جهت کمک به نظام‌هاي صلاحيت حرفه‌اي، آزمون‌ها و ارزيابي‌هاي دقيقي را انجام دهد و به عنوان يک بازوي تخصصي کمک کند و اين آزمون‌ها و ارزيابي‌هاي تخصصي براي صلاحيت حرفه‌اي شغل‌هاي مختلف انجام دهد.
انتظار از وزارتخانه‌هاي نفت، نيرو و صنعت؛ فرصت‌هاي جديد شغلي ايجاد کنيد
سيف ضمن تاکيد بر اينکه بحث تسهيل ارتباط دانشجويان با صنايع که در دوران کارآموزي آن را تجربه مي‌کنند نقش مهمي در وضعيت اشتغال زايي آنها بعد از فارغ‌التحصيلي ايفا مي‌کند، افزود: بخش بعدي معاونت پژوهشي و دفاتر ارتباط با صنعت است که بايد بتواند با وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي هماهنگي‌هايي را براي بهبود دوره‌هاي کارآموزي، کارورزي و هدايت شغلي انجام دهد؛ طبيعتاً اگر همه وزارتخانه و دستگاه‌هاي اجرايي کمک کنند تا با مشارکت آنها بتوانيم دوره‌هاي مشخصي را براي آشنايي دانشجويان با نيازها و الزامات شغلي برگزار کنيم، بسيار مفيد خواهد بود.
اين مقام مسول وزارت علوم بيان کرد: انتظار داريم که وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي مثل وزارت نفت، وزارت نيرو، وزارت صنعت، وزارت کار که پروژه‌هاي زيربنايي کشور را انجام مي‌دهند، فرصت‌هاي شغلي جديدي براي فارغ التحصيلان ايجاد کنند.
کلام پاياني...
اگر چه بازنگري در برنامه‌هاي وزارت علوم و اجراي طرح‌هاي اشتغال محور يکي از راههاي حل مشکل بيکاري دانش آموختگان است اما همه راه‌ها به آن ختم نمي‌شود و نيازمند همراه شدن ساير دستگاه‌ها براي پشتيباني از سير اشتغال زايي دانش آموختگان است.
از سوي ديگر با رشد بيش از پيش استارت آپ ها در کشور، به نظر مي‌رسد يکي از راههاي حل مشکل بيکاري، رشد و جا انداختن تفکر ايده پردازي و کارآفريني در ميان دانشجويان است و مي‌طلبد وزارت علوم ضمن کاربردي کردن دروس و متناسب سازي رشته‌ها و پذيرش دانشجو با بازار کار و نيازهاي جامعه، اقدامات عملياتي را در اين زمينه در دستور کار خود قرار دهد.