راه‌اندازي شبکه ملي اطلاعات در سال 89 در قانون پنجم توسعه گنجانده شد و علي‌رغم اينکه قرار بود اين شبکه تا پايان سال 95 به بهره‌برداري برسد اما پس از گذشت 10 سال هنوز اين پروژه به اتمام نرسيده است و اين امر باعث بروز مشکلات فراواني در کشور شده است.

حال براي بررسي بيشتر ابعاد مختلف اين موضوع از مصطفي اسماعيل مقدم، کارشناس ارتباطات، دکتر رضا عابدي گناباد، کارشناس ارشد مسائل فرهنگي و سياست و امير رشيديان، کارشناس فضاي مجازي دعوت کرديم تا در ميزگردي تخصصي، دلايل و آسيب‌هاي عدم تحقق شبکه ملي اطلاعات را مورد بررسي قرار دهند.

مصطفي اسماعيل مقدم، کارشناس ارتباطات در خصوص ضرورت اجرايي شدن شبکه ملي اطلاعات اظهار کرد: با توجه به رشد روز افزون سرعت پيشرفت تکنولوژي و ارتباطات در جهان و ضرورت حفظ امنيت در فضاي سايبر؛ ما به شبکه‌اي نياز داريم که اطلاعات از آن درز نکند و بتوانيم در بستر امن و بومي‌شده داخلي کار کنيم که در سال‌هاي گذشته اقدامات مختلفي براي راه‌اندازي شبکه ملي اطلاعات همچون پرداخت الکترونيک از طريق «من کارت» صورت گرفت که بيشتر آن‌ها زيرساختي بوده است.

دولت عزم لازم براي تحقق شبکه ملي اطلاعات را ندارد

وي با تأکيد بر اينکه دولت عزم لازم براي تحقق شبکه ملي اطلاعات را ندارد، گفت: مثلاً براي پياده‌سازي اين طرح در تهران و بعدها در مراکز استان، زيرساخت‌هاي سخت‌افزاري با هزينه‌هاي هنگفتي پياده شد ولي با توجه به اينکه حاکميتي به اين موضوع نگاه مي‌شود موفقيتي نخواهد داشت زيرا مردم در ايجاد اين شبکه هيچ جايگاهي ندارند.

مقدم تصريح کرد: اين شبکه نياز است اما بايد سريع ايجاد شود نه اينکه منتظر ايجاد بحران در کشور باشيم و مردم را با مدل صحيح و غلط وارد اين گود کنيم و بارها دچار مشکل شويم؛ زيرساخت اصلي اين مسئله تاکنون دست وزارت ارتباطات بوده، اگر موفق است وزارت موفق بوده اگر هم ناموفق است باز هم وزارت بوده اما از نظر محتوا بيشتر دست وزارت ارتباطات و مرکز رسانه‌هاي ديجيتال بوده و در مراکز استان‌ها در حد يک کارشناس کار را مديريت مي‌کند.

اين کارشناس ارتباطات يادآور شد: در شرايط بحران که قرار مي‌گيريم مردم از زيرساخت‌ها استفاده مي‌کنند؛ اگر به اين سامانه‌هاي داخلي از يک تعداد جمعيت به بالا مراجعه کنند قطعاً با مشکلات زيادي مواجه خواهيم شد تا بتوانيم به هدف موردنظر خود دست پيدا کنيم.

امير رشيديان، کارشناس فضاي مجازي نيز در ادامه اظهار کرد: مطالعاتي که داشتيم در اين زمينه ظاهراً آقاي جهرمي بحث آزادسازي فرکانس‌ها تا 800 مگاهرتز را مطرح مي‌کنند که 128 استاد دانشگاه از اين قضيه حمايت مي‌کنند؛ بعد از اين حمايت 400 طلبه حوزه علميه نامه مي‌زنند و شخص وزير و آقاي فيروزآبادي به عنوان دبير شوراي عالي فضاي مجازي را به عنوان متهم اصلي محقق نشدن شبکه ملي اطلاعات مطرح مي‌کنند.

وي با تاکيد بر اينکه مقام معظم رهبري، بيش از 150 مورد به بحث شبکه ملي اطلاعات در بيانات خود اشاره داشته اند، گفت: تحقق شبکه ملي اطلاعات مورد تائيد رهبري است و بارها در منويات ايشان مي‌شود به آن رسيد و از طرف شوراي عالي فضاي مجازي ابلاغ هم شده است؛ حتي خود آقاي فيروزآبادي، دبير شوراي عالي فضاي مجازي از وزير ارتباطات مبني بر عدم اجراي طرح شبکه ملي اطلاعات گلايه داشتند.

رشيديان تصريح کرد: اما اينکه چه دليلي بوده و چه عقد اخوتي بوده بين مسئولين که حاضر نيستند اين پروژه پياده‌سازي شود بايد بررسي شود، ممکن است هزينه‌هاي اين کار بالا باشد يا بسترها فراهم نباشد اما در بحث ضرورت اجرايي شدن اين کار اگر از يک نگاه عمومي بخواهيم نگاه کنيم، اتفاقي که در قضيه شهادت حاج قاسم افتاد و صفحات اينستاگرامي انقلابيون حذف شد نشان داد که چقدر استکبار جهاني عقايد ما را بر نمي‌تابد و ما بايد در خصوص ايجاد هرچه سريعتر شبکه اي داخلي مصمم تر باشيم.

زيرساخت ارتباطي داخل کشور نبايد در دست دشمن باشد

اين کارشناس فضاي مجازي با تاکيد بر اينکه زيرساخت ارتباطي داخل کشور نبايد در دست دشمن باشد، ادامه داد: اگر بخواهيم جرياني‌تر نگاه کنيم يکي از مهمترين دستاوردهاي شبکه ملي اطلاعات بالا بردن سرعت اينترنت است اما متاسفانه پس از ده سال هنوز نگاه ما به سرورهاي غربي است و که اين امر براي کشور مشکلات فراواني مانند مشکلات امنيتي، جاسوسي را ايجاد کرده است و حتي باعث شده تا هر زمان که دشمن اراده کند بتواند زيرساخت اينترنتي و ارتباطي داخل کشور را قطع کند که جاي بسي نگراني است.

در ادامه اين ميزگرد رضا عبادي گناباد، کارشناس ارشد مسائل سياسي و فرهنگي در خصوص ضرورت تحقق شبکه ملي اطلاعات اظهار کرد: اگر نگاهي به اتفاقات و بلايايي که به دليل رها بودن اينترنت و نداشتن زيرساخت ها طي اين ده سال اخير بر سر کشور آمده است، بيندازيم، ضرورت تشکيل هر چه سريعتر شبکه ملي اطلاعات را بيشتر و بهتر درک مي کنيم.

وي ادامه داد: ما ايرانيان تقريباً به صورت جدي با فضاي مجازي از سال 88 آشنا شديم و کاربرهاي عوام از اين سال وارد فضاي مجازي شدند. قبل از اين عمدتاً جريانات نخبه و دانشگاهي از اين فضا استفاده مي‌کردند و بعد از سال 88 جريانات فتنه 88 که اتفاق افتاد و بحث فضاي مجازي و استفاده از اينترنت به مرور از سال 91 به بعد شبکه‌هاي اجتماعي در بين مردم گسترش پيدا کرد. اما فضاي 12 سال اخير را اگر در بعد داخلي نگاه کنيم خواهيم ديد کشور با يک سري معضلاتي مواجه شده که نشان مي‌دهد بستر فضاي مجازي و شبکه‌هاي اجتماعي مي‌تواند براي کشور تهديد باشد گرچه که فرصت‌هايي را نيز فراهم کرده است.

عبادي گناباد خاطر نشان کرد: استکبار جهاني که ادعا دارد فضاي مجازي به صورت کامل در دست اوست در بحث ترور حاج قاسم نتوانست صداي بچه‌هاي ما را خفه کنند و از همين فضاي مجازي استفاده کرديم و صدايمان را به گوش جهانيان و حق طلبان جهان رسانديم.

کارشناس ارشد مسائل سياسي افزود: اتفاقاتي که در فضاي سياسي کشور افتاد و نقشي که دشمن اجرا کرد، در وسط وقايع 88 وزير خارجه وقت ايالت متحده آمريکا عملاً دستور داد تحريم هاي اينترنتي را به تأخير بيندازند چراکه نياز داشتند از فضاي مجازي براي کمک به جريان اپوزيسيون استفاده کنند.

دشمن از فضاي رها شده اينترنت به نفع خود استفاده مي‌کند

عابدي گناباد با تاکيد بر اينک دشمن با شبکه هاي اجتماعي خود به دنبال تغيير سبک زندگي ايرانيان است، گفت: اتفاقاتي که در سال 96 داشتيم، فاجعه بنزين و اتفاقاتي که در آبان افتاد يک بخش سياسي امنيتي کار است و نشان داد کشور دچار مشکل است؛ وراي مسائل سياسي و مسائل امنيتي که فضاي مجازي براي کشور ما ايجاد کرده عده‌اي از عوام فکر مي‌کنند مشکل نظام در فضاي مجازي سياسي است درصورتي‌که اين بحث ثانويه کار است اما مسئله اصلي بستر خطرناک فضاي مجازي و آسيب جدي اينجا بحث سبک زندگي است زيرا خروجي اين سبک زندگي را داريد در کف جامعه مي‌بينيد.

وي بيان کرد: دشمن از فضاي رها شده اينترنت به نفع منافع سياسي و فرهنگي خود استفاده مي‌کند از طرف ديگر بحث فرهنگ بحث بسيار جدي است زيرا اين‌ها د به صورت غير مستقيم روي باورها، اعتقادات و نگاه جوان‌هاي ما در حال کار کردن هستند و تاثيرات آن را مي توانيد در کف خيابان هاي شهرها و کلان شهرها مشاهده کنيد.

کارشناس ارشد مسائل سياسي عنوان کرد: حال سوال اينجاست که چرا دولت و وزارت ارتباطات دنبال حل اين داستان نيست و منويات رهبري روي زمين‌مانده است؟ برخي از کشورها در نظام بين‌الملل کشورهاي ضعيفي هستند و کاملاً در اختيار سيستم ليبرال دموکراسي آمريکا هستند؛ به عنوان مثل در کشور افغانستان به دليل اينکه فضاي مجازي و اينترنت اين کشور در اختيار کامل آمريکا است، فاجعه‌اي فرهنگي در حال رخ دادن است لذا خروجي افغانستان در ده سال آينده يک پاتايا خواهد شد.

فضاي مجازي به مديريت جهادي نياز دارد

عابدي با تاکيد بر اينکه فضاي مجازي کشور به مديريت جهادي نياز دارد، گفت: کشورهاي ديگري که به لحاظ فرهنگي قوي هستند و مدعي هستند که سبک زندگي خاصي دارند، اين‌ها به بحث فضاي مجازي ورود کردند و فعال شدند؛ حتي کشورهايي مثل کره جنوبي و ژاپن و فرانسوي‌ها در مديريت فضاي مجازي ورود کرده‌اند بنابراين با توجه به اتفاقاتي که در کشورهاي همسايه و سبک زندگي ديده‌ايم به نظر مي‌رسد بحث شبکه ملي اطلاعات ضروري است.

مقدم، کارشناس ارتباطات در خصوص دست‌هاي پشت پرده‌ که اجازه تکميل شبکه ملي اطلاعات را نمي‌دهند، اظهار کرد: فرض کنيد اين شبکه راه افتاد، اين شبکه بايد سال‌ها فعاليت کند تا به‌روز شود؛ براي مثال چيزي که اين روزهاي کرونايي نياز بود بحث آموزش آنلاين است؛ يکي از جاهايي که خودش را به‌روز کرد آزمون‌هاي آنلاين بود.

وي ادامه داد: بخشي از مخالفين تحقق شبکه ملي اطلاعات، مخالفين جناحي و حزبي هستند، دومين گروه کساني هستند که به صندلي خود چسبيده‌اند و دوست ندارند فعاليتي انجام شود زيرا شايد اگر اين اتفاق بيفتد نياز باشد ساختار کلي وزارت ارتباطات تغيير کند از طرف ديگر در تمام استان‌ها بيشتر ساختار IT داريم و در بخش محتوا و نظارت بر فضاي مجازي سازوکاري نداريم و تمام ساختار اصلي در تهران استقرار دارد که اگر بخواهد شبکه ملي اطلاعات به صورت کامل محقق شود بايد در تمام استان‌ها نمايندگي نظارت بر محتوا ايجاد شود.

شبکه ملي اطلاعات قرباني سياسي کاري برخي مسئولان شده است

اين کارشناس ارتباطات با بيان اينکه شبکه ملي اطلاعات قرباني سياسي کاري برخي مسئولان شده است، ياد آورد شد: يکي ديگر از دلايل محقق نشدن شبکه ملي اطلاعات مي‌تواند انتقام‌گيري‌هاي سياسي باشد تا بگويند فلان سازمان مقصر است؛ مردم هم که اطلاعات دقيقي ندارند و نمي‌دانند به صورت شفاف چه اتفاقي افتاده است. در جريان فيلتر کردن تلگرام بسياري از کسب‌وکارها به مشکل خوردند و خيلي از مشکل‌ها براي مردم به صورت روزانه پيش مي‌آيد که مردم نياز دارند به آن مرجع مربوطه مراجعه کنند و جواب سؤالات خود را بگيرند اما در بحث فضاي مجازي چنين سازوکاري وجود ندارد.

مقدم خاطر نشان کرد: متاسفانه عوام مردم شبکه ملي اطلاعات را نوعي محدوديت مي‌دانند که اين باور اشتباهي است از طرف ديگر بيشترين استفاده مردم از اين شبکه تماشاي فيلم نيم‌بها بوده و در بخش دولتي هم در مواقع بحران از اين شبکه استفاده شد که محدوديت‌هاي خاص خود را داشت که از حجم ترافيکي به بالا عبور مي‌کرد شبکه دچار قطعي مي‌شد. آيا اين سيستم مديريتي است که ايجادشده تا در سازمان دولتي تحول اداري ايجاد کنند که انسان‌هاي پاک دستي بيايند و براي مردم خدمت کنند؟ واقعاً پارادوکس است.

در ادامه رشيديان، کارشناس فضاي مجازي اظهار کرد: هرگاه از شبکه ملي اطلاعات صحبت مي‌شود، ذهن ما به سمت پيام‌رسان‌هايي چون سروش و ايتا مي‌رود که شايد بشود گفت آبروي نظام در قضيه پيام رسان سروش به دليل عملکرد ضعيف دولت و وزارت ارتباطات رفت که هزينه بالايي را به ما متحمل کرد.

برخي در دولت تفکرات خاص ليبرالي دارند

وي با بيان اينکه در بحث شبکه ملي اطلاعات مقداري نگاه‌ها فراتر است، گفت: چيزي که الآن به صراحت مي‌شود ديد اين است که هيچ انتظاري از دولت آقاي روحاني نمي‌توان داشت زيرا دولت لو دهان‌کجي‌هاي خود را در حوزه‌هاي مختلف حقيقي و مجازي نشان داده و همه او را شناخته‌اند و حتي با انقلاب ممکن است زاويه داشته باشد؛ تفکرات برخي در دولت تفکرات خاص ليبرالي است لذا نبايد انتظار داشت در بحث عزت ملي و قدرتمندي سياسي از چنين شبکه‌اي حمايت کنند.

شبکه ملي اطلاعات دست نفوذي‌ها را رو مي‌کند

اين کارشناس فضاي مجازي با اشاره به اينکه تا زماني که شبکه ملي اطلاعات شکل نگيرد نمي‌توان دست نفوذي دشمن را قطع کرد، ادامه داد: اگر وزير جوان قدمي در خصوص تحقق شبکه ملي اطلاعات برنمي‌دارد و اقدامي نمي‌کند شايد آگاهانه است و در جلسات مخفيانه دولت مطرح مي‌کند و شايد هم اصلاً آقاي جهرمي در باغ نيست.

رضا عابدي، کارشناس ارشد مسائل سياسي و فرهنگي، در ادامه خاطر نشان کرد: ما اگر فضاي امن داخلي نداشته باشيم، دشمن دنبال ضربه زدن اقتصادي است و اگر نتوانيم اين حوزه را در فضاي کسب‌وکارهاي مجازي مديريت کنيم چه بسا ممکن است روزي آمريکا تصميم بگيرد از اين طريق به کشور ما ضربه بزند.

وي عنوان کرد: اگر سرورهاي قوي در داخل کشور بود آموزش و پرورش ما در کلاس‌هاي آنلاين با مشکل مواجه نمي شد لذا به نظر مي‌رسد اگر اين ظرفيت‌ها در داخل گسترش پيدا مي‌کرد مي‌توانستيم با سرعت و پهناي باند بهتري کار را پيش ببريم از اين رو اگر مديريت فضاي داخلي انجام شود مشکلاتي که اين روزها در بحث تدريس آنلاين کلاس‌هاي درس و دانشگاهي وجود دارد کمتر مي‌شود.

اين کارشناس مسائل سياسي و فرهنگي با بيان اينکه در بحث اينکه چه کساني نمي‌گذارند شبکه ملي اطلاعات محقق شود، بايد نگاه دقيق‌تري کنيم، گفت: بخشي از موانع مربوط به مشکلات بودجه‌اي، بخشي از مشکلات تکنولوژيکي است و بخشي مربوط به فضاي تحريمي است اما عمده مشکل ما در بخش مديريتي است.

عابدي خاطرنشان کرد: بخشي از مشکل به دليل عدم هماهنگي بين سازماني است؛ زماني که مي‌خواهيم سياست‌گذاري و تصميم گيري در سطح کشور انجام شود چند مجموعه متولي کار هستند؛ در حوزه فضاي مجازي چندين وزارتخانه و نهاد درگير هستند، خيلي از مواقع اين‌ها با هم هماهنگي ندارن. حتي در داخل دولت وزارتخانه‌ها ممکن است با هم مشکل داشته باشند؛ بحث هماهنگي‌هاي بين ساختاري و بين تشکيلاتي هم هست.

وي افزود: بخشي از مشکلات نيز خود دولت و مشخصاً آقاي روحاني و وزير ارتباطات است، به نظر اراده‌اي نيست که اين بحث درست شود. آقاي روحاني سال 92 بخشي از رأي خود را مديون تلگرام و شبکه هاي اجتماعي مي داند؛ وقتي مي‌بينيم در اوج وقايع و مسائل، رئيس‌جمهور با فيلترينگ مخالفت مي‌کند لذا کسي که اين حرف را مي‌زند قطعاً در بحث ايجاد ساختارهاي داخلي پا پيش نمي‌گذارد.

دولت از فضاي مجازي براي تسويه‌حساب‌هايي سياسي استفاده مي‌کند

اين کارشناس مسائل سياسي و فرهنگي تاکيد کرد: دولت با توجه به اينکه خروجي اقتصادي و عملکردي خاصي در کشور نداشته عمدتاً از بستر فضاي مجازي استفاده مي‌کند براي برخي انحرافات اذهان و تنش‌ها و مسائل و تسويه‌حساب‌هايي سياسي که دارد.

نقش تلگرام در رأي آوردن آقاي روحاني غيرقابل‌انکار است

عابدي گناباد بيان کرد: نقش تلگرام در رأي آوردن آقاي روحاني غيرقابل‌انکار است؛ خود آن‌ها گفته‌اند حتي در زمان‌هاي حساس سلبريتي ها با اين‌ها جوين مي‌شوند. اين نشان مي‌دهد اين‌ها به فضاي مجازي هم‌چشم دوخته‌اند. از طرفي برخي آقايان در دولت من جمله وزير ارتباطات توان اجرايي برخي کارها را ندارد. وزارت ارتباطات يک وزارتخانه کوچک است اصلاً در حد وزارت نيست در حد مديرکل است؛ کجاي زندگي انسان‌ها با وزارت ارتباطات ارتباط دارد؟ مردم خيلي با اين وزارتخانه درگير نيستند، برخلاف تبليغاتي که در مورد اين وزير جوان مي‌شود ايشان خيلي توان بالايي ندارد و توان مديريت وزارت ارتباطات را ندارد لذا اين وزارتخانه توان اين کار را ندارد و بايد با همکاري بين بخشي انجام شود.

آقاي جهرمي توان مديريت وزارت ارتباطات را ندارد

وي گفت: تقريباً از وقتي آقاي جهرمي آمد بخشي از نگاه‌ها ايشان را براي سال 1400 مطرح کردند، شوآف هايي که جهرمي در فضاي مجازي انجام مي‌دهد بخشي به خاطر آينده سياسي او ‌هم هست، حالا نه در 1400 بلکه براي آينده‌ها مي‌خواهند چهره‌اي از ايشان بسازند، چهره‌اي که هم يک پا در جريان حزب‌اللهي داشته باشد هم يک پا در جريان ليبرال.

اين کارشناس مسائل سياسي و فرهنگي بيان کرد: دولت علاوه بر نکاتي که ذکر شد بحث‌هاي سياسي را در خصوص شبکه ملي اطلاعات دخالت مي دهد از طرف ديگر افراد نفوذي در دولت هستند و خط مي‌دهند که به فضاي مجازي نياز دارند؛ فردا اگر فتنه‌اي شود و بستر داخلي قوي باشد، فتنه گران چگونه مي‌خواهند ايجاد شورش کنند؟

عابدي گفت: البته من باور دارم ما در کشور مشکل پول ‌نداريم، حتي در همين شرايط سخت ما به لحاظ امکانات مالي قوي هستيم. مشکل نيروي انساني متخصص هم نداريم، مشکل ما در اين کشور فقدان اراده، نگاه سياسي و عدم هماهنگي بين بخشي است و اينکه بلد نيستيم چگونه اين پول را مديريت کنيم. اين پول اگر دست مدير دلسوز قوي باشد ظرف 4 سال انجام خواهد شد. فقط مي‌توان به دولت آينده و به روي کار آمدن مدير دلسوز پاي‌کار اميد داشت.

رشيديان، کارشنانس فضاي مجازي در خصوص مشکلات فرهنگي که به دليل عدم تحقق شبکه ملي اطلاعات ايجاد شده است، اظهار کرد: بحث سبک زندگي يک شيطنت انساني است بحث غريزه و شهوت و مسائل غيراخلاقي؛ چون تلويزيون را هم که نگاه مي‌کنيم که شايد نگاه اين باشد که تنها رسانه انقلاب است که همان‌هم نيست؛ اما همان تبليغ شيري که مي‌خواهد بکند اطراف و محيط کل تبليغ سبک زندگي است و همه اين‌ها روي فرهنگ عمومي جامعه تأثير مي‌گذارد.

وي افزود: ما در حوزه آموزش مي‌توانيم کار کنيم، آموزش از قبل تولد بچه شکل مي‌گيرد. آموزش‌وپرورش ما الآن مسئول است که آن آموزش‌وپرورشي که بايد باشد نيست. عده‌اي از معلمين ما اصلاً در باغ نيستند، از همان اول مطالبات آن‌ها بحث حقوقي و مسائل خوابگاهي است، نه هيچ مهارت تربيتي و خودسازي؛ اين فرد مي‌شود معلم بچه‌هاي ما. برآيند اين‌ها جواني مي‌شود که هيچ مفهومي از فرهنگ، ايمان، خدا و پيامبر در ذهن او شکل نمي‌گيرد. اين فرد مسئول جامعه مي‌شود و پست‌هاي مهمي در کشور مي‌پذيرد.

ضرورت کنترل فعاليت فرزندان در فضاي مجازي

رشيديان گفت: بستر تمام اين اتفاقات به خانواده برمي‌گردد و اگر اصالت خود را حفظ نکند مشکل جامعه ما حل نمي‌شود. در هشت سال دفاع مقدس امام فرماني را صادر کرد و 8 سال همه مقاومت کردند؟ بستر تمام اين اتفاقات خانواده بود. الآن‌هم ما در جنگ نرم هستيم؛ خود خانواده‌ها بستر را باز مي‌گذارند و فرزند خود را سپر دشمن کرده‌اند.

 مقدم، کارشناس ارتباطات در ادامه اين ميزگرد، اظهار کرد: هميشه روال ما اين بوده که تکنولوژي وارد کشور مي‌شود و ما به اين فکر مي‌افتيم که با اين تکنولوژي چه‌کار کنيم؟ اما ما در بحث فضاي مجازي هيچ‌وقت موفق عمل نکرديم. اطلاعات مردم ايران در فضاي مجازي اقيانوسي به عمق يک وجب است و اگر خوب به جامعه نگاه کنيم فضاي مجازي با فضاي واقعي يکي شده است و نمي توانيم اين دو را از هم جدا بدانيم.

وي خاطرنشان کرد: با توجه به اينکه ابزار فضاي مجازي يک شيئي است که هميشه و در همه زمان‌ها در دسترس است اين را شبيه مواد مخدر مي‌توان ديد از اين رو سازمان‌هاي جهاني راه‌حلي که در مورد اين مسئله داده‌اند، مهارت‌هاي هفت‌گانه است که خانواده هاي بايد اين مهارت ها را به فرزندان خود آموزش دهند.

مرجع داخلي در خصوص سواد رسانه و فضاي مجازي نداريم

مقدم تصريح کرد: در خيلي از مسائل وقتي به منابع نگاه مي‌کنيم مي‌بينيم اکثر منابع غربي است که هيچ نزديکي با فرهنگ ما ندارد. البته منابع داخلي نداريم. البته منابع احاديث بسيار خوبي داريم اما وقتي آن را به رشته تحرير درمي‌آورند اين‌قدر سخت است که اصلاً قابل درک و فهم نيست. اما مي‌بينيم الآن در جامعه يک شبکه‌اي داريم که همه‌چيز آن خوب است اما هيچ جايگاهي براي خانواده و متخصصين فرهنگي و ... ندارد. اي‌کاش روزي بيايد که همه مردم در شکل‌گيري شبکه اطلاعات نقش داشته باشند و قدم‌به‌قدم مراقبت از آن صورت بگيرد.

سواد رسانه‌اي و فضاي مجازي آسيب‌هاي اجتماعي را کم مي‌کند

اين کارشناس ارتباطات در پاسخ به اين سوال که آيا سواد رسانه و سواد فضاي مجازي يک ايمني براي خانواده‌ها ايجاد مي‌کند و از چندسالگي بايد اجرايي شود؟، گفت: بله در بحث سواد رسانه‌اي اگر سواد را اين‌گونه ببينيم که کتابي باشد و به بچه‌ها آموزش دهيم، کتابي وجود دارد اما ناقص است اما سواد رسانه‌اي ايدئال را مي‌توان با استفاده از يک رسانه مؤثر انجام داد که مي‌شود اين رسانه يک فرد باشد، يک کتاب باشد، يک شبکه تلويزيوني خاص باشد. بايد ديد مردم چه چيزي را قبول مي‌کنند. يک محتواي درستي اگر در حوزه سواد رسانه‌اي منتشر کنيم مي‌توانيم بگوييم اين سواد رسانه‌اي و فضاي مجازي مي‌تواند به کم کردن آسيب‌هاي اجتماعي کمک کند.

وي افزود: ما در کشور دو پودمان توسط دانشگاه‌ها طراحي‌شده اما در سطح دانشگاه رشته موردنظر را نمي‌بينيم و متخصص سواد رسانه‌اي داراي مدرک دانشگاهي را نمي‌بينيم. تمام کساني که مدعي اين رشته هستند همه از سر تجربه شخصي هستند که بر اساس نظريات خود در مورد هر موضوعي نظر مي‌دهند که اين فرد هرچقدر رسانه‌اي‌تر و سلبريتي تر باشد پيام سريع‌تر منتقل مي‌شود.

در ادامه رضا عابدي، کارشناس ارشد مسائل سياسي و فرهنگي اظهار کرد: اتفاق خيلي بدي در چند سال اخير افتاده، طبق قانون اساسي توليد محتواي صوتي و تصويري در حيطه اختيارات صداوسيماست و کسي نمي‌تواند به اين حوزه ورود پيدا کند، اما اتفاق جالبي که در اين فضا افتاد اين است که شبکه نمايش خانگي که در فضاي مجازي خود را جا انداخت و در ايام کرونا به شدت بزرگ شد.

وي افزود: اتفاق بدي که در کشور ما افتاد کوتاهي‌هايي که صورت گرفت و صداوسيما دور خورد. در همين فيلم‌هايي که اکانتها پخش مي‌کنند کاملاً استانداردهاي دوبله خيلي مرز آن با صداوسيما فاصله دارد و به شدت مسئله‌دار است. حتي در جاهايي که دست خود ما بوده نيز نتوانستيم مديريت کنيم.

نگاه‌ ليبرالي در «روبيکا» باعث پخش محتواهاي هنجارشکنانه شد

عابدي خاطر نشان کرد: روبيکا به دليل نگاه‌هاي مادي و ليبرالي که بر فرهنگ ما حاکم شده، صداوسيما را دور مي‌زند و محصولاتي بارگذاري مي‌کند که خلاف استانداردهاي نظام و هنجارشکنانه است. اين دور زدن نهادهاي فرهنگي بحث جدي است که بايد به آن توجه کنيم. ما در بحث‌هاي داخلي هم نتوانستيم مديريت کنيم و جريان ليبرال و غرب‌گرا ورود کرده و در حال تحت تأثير قرار دادن است.

وي بيان کرد: در حوزه سبک زندگي متأسفانه شايد در اين ده سال اخير با مطرح‌شدن فضاي مجازي و رشد اومانيسم و سکولاريسم شاهد تشديد دو بحث هستيم؛ اول اينکه گروه‌هاي مرجع سنتي جايگاه خود را از دست داده‌اند و خانواده‌ها و مدارس و معلمان ديگر مرجع نيستند از طرف ديگر پدر و مادر هر چه بچه‌ها مي‌خواهند تهيه مي‌کنند بدون آنکه عواقب آن را در نظر بگيرند.

اين کارشناس ارشد فرهنگي تاکيد کرد: ما متأسفانه در فهم و تحليل حوزه فضاي مجازي به شدت ضعيف هستيم از طرف ديگر خيلي از تابوهاي غرب در اين کرونا شکست اما دوره‌اي بود که مي‌توانستيم غرب را نابود کنيم ولي نتوانستيم اين کار را کنيم.

عابدي تصريح کرد: ايراد ديگري هم که در حوزه سواد رسانه هست اين است که متأسفانه آموزش وجود ندارد، ما نياز به آموزش فراگير داريم؛ در شيوه اطلاع‌رساني پيچيده 70 درصد مخاطب‌ها متوجه نمي‌شوند. مثل شيوه اطلاع‌رساني bbc فارسي؛ ما در حوزه آموزش به شدت مشکل‌داريم. بايد به صورت جدي آموزش از مهدکودک‌ها آغاز شود.

وي ادامه داد: عده زيادي از بچه‌هاي دغدغه مند در حوزه خانواده بايد آموزش ببيند و در دوران مهدکودک شروع به آموزش کنند. خيلي از پدر و مادرها متوجه نيستند که کودکي که 5 ساعت پاي بازي پلي‌استيشن مي‌نشيند وقتي بزرگ مي‌شود تبعات اجتماعي پيدا مي‌کند. بايد در اين حوزه جدي کار کنيم. بخش زيادي از جامعه ماتحت تأثير فضاي مجازي هستند. بعضي از پيام‌هاي ما پيام‌هايي است که به گوش اقشار خاکستري نمي‌رسد.

اين کارشناس ارشد فرهنگي يادآور شد: دوره کرونا فرصت طلايي بود؛ غرب به ذلت رسيد، حتي اگر آمار ما با انگليس برابر بود تفاوتش در اين بود که ما ادعا نداريم که بزرگ‌ترين قدرت دنيا هستيم، آمريکا تحريم هم نيست.

عابدي گفت: از دولت و از اين وزير آبي گرم نمي‌شود. در اين چند سال هيچ خروجي از اين دولت نديديم. اميدواريم در انتخابات 1400 يک انتخابات عقلاني صورت بگيرد. اگر بتوانيم در کشور موج ايجاد کنيم و اين بحث را به صورت يک خواست عمومي مطرح کنيم و مطالبه ايجاد کنيم هيچ دولتي نمي‌تواند در برابر اين مطالبه عمومي ايجاد کنيم.