البته رئيس جمهور آمريکا هشدار داد اين آخرين بار است که تحريم هاي هسته اي ايران را تعليق مي کند. ترامپ تعليق مجدد تحريمهاي هسته اي را مشروط به اعمال تغييرات مد نظر خود در خصوص برجام کرده است.

در همين حال گزارش ها حاکي است دولت آمريکا ۱۴ نهاد و شخصيت ايراني ديگر را به ليست تحريم هايش افزوده است.

در همين راستا خبرگزاري مهر گفتگويي با پروفسور «پل پيلار» رئيس سابق بخش تحليل عمليات سازمان اطلاعات مرکزي آمريکا (سيا) انجام داد که متن کامل آن در زير آمده است.

پيلار از اساتيد دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئوليت هاي متعددي را بر عهده داشته که از جمله آنها مي توان به رياست واحد تحليل عمليات هاي سيا در شرق نزديک، خليج فارس و جنوب آسيا اشاره کرد. پيلار سابقه حضور در شوراي اطلاعات ملي آمريکا را به عنوان يکي از اعضاي اصلي آن نيز دارد.

*دونالد ترامپ رئيس جمهوري ايالات متحده آمريکا بار ديگر تحريمهاي هسته اي ايران را تعليق کرد. اما عنوان کرد در صورتي که تغييرات مد نظر وي اعمال نشود براي آخرين بار است که تحريمهاي هسته اي ايران را تعليق مي کند. تغييرات مورد نظر ترامپ چيست؟

در بيانيه اخير، رئيس جمهور ترامپ چهار حوزه اي را که خواهان ايجاد تغيير در آن است، بيان نمود. با اين وجود او به اين حوزه ها در ارتباط با طرح جديدي که او مي خواهد کنگره آنرا به صورت قانون در آورد، اشاره نمود.

کنگره نمي تواند هر توافق بين المللي را که به مرحله  اجرا درآمده تغيير دهد. بنابراين هر قانون يا طرحي باعث ايجاد تغيير در توافق هسته اي ايران نخواهد شد. کنگره ممکن است دو حوزه از چهار حوزه درخواستي ترامپ را مورد پذيرش قرار دهد که البته تغيير در اين دو حوزه باعث ايجاد تغييري کاربردي در ارتباط با برجام و چگونگي اجراي آن نخواهد شد.

يکي از اين حوزه ها به بازرسي مربوط است. برجام در حال حاضر شرايط را براي بازرسي هاي درخواستي از سايت هاي اعلام نشده و بازرسي هاي منظم از سايت هاي مشخص و اعلام شده فراهم مي کند. يکي ديگر از خواسته هاي ترامپ اين است که ايران حتي نبايد به قابليت ساخت تسليحات هسته اي نزديک شود.

برجام در حال حاضر مانع از نزديکي ايران به قابليت ساخت تسليحات هسته اي است، نسبت به آنچه قبل از آن بود. بنابراين هنوز مشخص نيست که اين درخواست مبهم ترامپ دقيقا به چه معناست.

تغيير در دو حوزه ديگر که ترامپ در اين بيانيه به آنها اشاره نموده بسيار سخت است: حذف بند «غروب خورشيد» يا تاريخ انقضاء برجام و نحوه برخورد با برنامه موشکي ايران.

*کاخ سفيد به دنبال توافقي با کشورهاي اروپايي حاضر در برجام، براي محدود کردن غني سازي ايران به طور دائم است. طبق توافق فعلي اين موضوع در سال ۲۰۲۵ خاتمه مي يابد. فکر مي کنيد اروپايي ها اين شرط را مي پذيرند و اگر چنين شود، ايران حاضر به پذيرش آن خواهد بود؟

بند «غروب خورشيد» و مقرارت خروج از توافقنامه مفاد استاندارد توافقات کنترل تسليحات هستند. اين مفاد اين واقعيت را منعکس مي کنند که دولتها به ندرت مي خواهند خود را به موضوعي تا ابد متعهد کنند، با توجه به اين واقعيت که شرايط مربوطه در طي سالهاي پيش رو تغيير خواهد کرد.

اروپايي ها اين واقعيت مهم را درک مي کنند و آنها همچنين درک مي کنند که مذاکره مجدد توافقي بين المللي که با دقت مورد مذاکره قرار گرفته مانند برجام عملي نيست. ايران قطعا تغيير ماده محدوديت زماني را نمي پذيرد.

اگر قرار بود ايران مفاد غني سازي دائمي را بپذيرد قطعا زماني که برجام براي اولين بار مورد مذاکره قرار مي گرفت، آن را مي پذيرفت. بحث کلي در مورد مفاد غروب آفتاب و آنچه رخ خواهد داد زماني که تاريخ انقضاء برجام فرا رسيد، گمراه کننده شده است.

ايران و ديگر طرفهاي برجام در زمان انقضاء اين توافق، با همان گزينه هايي مواجه خواهند شد که در زمان تدوين معامله اصلي مورد توجه قرار گرفته و در برجام ذکر شده است. در زمان انقضاء قرارداد اگر آنها بر اين باور باشند که اين توافق منافع آنها را تامين مي کند نسبت به تمديد برجام اقدام خواهند کرد. اما اگر بر اين باور باشند که برجام به نفع آنها نيست آن را تمديد نخواهند کرد.

*ترامپ همچنين برنامه موشکي بالستيک ايران را در دستور کار قرار داده است. ايران بارها تاکيد کرده که برنامه موشکي اش به توافق هسته اي ارتباطي ندارد. با توجه به اين مسئله، فکر مي کنيد که اين شرايط به معناي پايان کار برجام باشد؟

از بين خواسته هاي ترامپ، اين خواسته که برنامه موشکي ايران جزء لاينفک برنامه هسته اي باشد مي تواند پايه و اساسي جهت خروج دولت او از برجام قلمداد شود. قطعا ايران حاضر نمي شود از برنامه موشکي خود دست بکشد زماني که ديگر دولتهاي منطقه موشک هاي بالستيک داشته و برخي از آنها داراي نيروي هوايي قويتر از نيروي هوايي ايران هستند.

ايرانيها اهداف موشک هاي عراق در طي جنگ ايران و عراق را به خوبي به ياد دارند. موشک هاي بالستيک در واقع موضوعي جدا از تسليحات هسته اي است. بسياري از دولتها از جمله آنهايي که داراي تسليحات هسته اي هستند از موشک هاي بالستيک براي اهداف استراتژيک مختلفي که نياز به به کارگيري تسليحات هسته اي نيست، استفاده مي کنند.

مهر