به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از
جهانبين نيوز،تب برفکي بيماري بسيار واگيري است که تقريباً همه زوج‌سمان از جمله نشخوارکنندگان اهلي را مبتلا مي‌کند و باعث خسارات اقتصادي قابل توجهي مي‌شود.
ويروس عامل بيماري هفت سروتيپ به نامهاي A,O,C,SAT۱,SAT۲,SAT۳,Asia۱ دارد. مقاومت ويروس در طبيعت و عفونت‌زايي شديد آن ،تغييرات آنتي‌ژنتيکي ويروس و پيدايش تحت تيپ‌هاي جديد آن و مهمتر از همه ، توان بيماريزايي در انواع نشخوارکنندگان اهلي و وحشي و وجود دامهاي ناقل و حامل ويروس تب برفکي ، در بقاء عفونت و بيماري در يک جمعيت و منطقه تأثير دارند و کنترل اين بيماري را بسيار مشکل و همراه با هزينه‌هاي زياد مي‌کند.
تب برفکي بيماري بسيار واگيري است که تقريباً همه زوج‌سمان از جمله نشخوارکنندگان اهلي را مبتلا مي‌کند و باعث خسارات اقتصادي قابل توجهي مي‌شود. ويروس عامل بيماري هفت سروتيپ به نامهاي A,O,C,SAT۱,SAT۲,SAT۳,Asia۱ دارد. مقاومت ويروس در طبيعت و عفونت‌زايي شديد آن ،تغييرات آنتي‌ژنتيکي ويروس و پيدايش تحت تيپ‌هاي جديد آن و مهمتر از همه ، توان بيماريزايي در انواع نشخوارکنندگان اهلي و وحشي و وجود دامهاي ناقل و حامل ويروس تب برفکي ، در بقاء عفونت و بيماري در يک جمعيت و منطقه تأثير دارند و کنترل اين بيماري را بسيار مشکل و همراه با هزينه‌هاي زياد مي‌کند.
عامل بيماري تب برفکي ويروسي از خانواده پيکورناويريده و از جنس آفتوويروس است که هفت سروتيپ مشخص به نامهاي A,O,C,SAT۱,SAT۲,SAT۳,Asia۱ دارد.
ويروس عامل بيماري تب برفکي از جمله مقاوم‌ترين ويروس‌هاي شناخته شده در طبيعت است.
ويروس عامل تب برفکي در گره‌هاي لنفاوي و مغز استخوان در pH خنثي فعال مي‌ماند، اما در عضلات وقتي pH پايين‌تر از ۶ باشد (يعني پس از طي دوره جمود نعشي) تخريب مي‌شود. ويروس عامل تب برفکي در علوفه آلوده و نيز در محيط،بسته به اندازه دما و pH مي‌توان بيش از يک ماه زنده بمند.
تب برفکي، از واگيرترين بيماريهاي دامي است که باعث خسارات اقتصادي قابل توجهي مي‌شود. ميزان مرگ و مير در دامهاي بالغ، کم است. اما به دليل ايجاد ميوکارديت ،ميزان مرگ و مير در دامهاي جوان زياد است.
ميزبان‌ها
گاوسانان (گاو،گاو کوهان‌دار هندي – زبو - گاوميش اهلي ،ياک - گاو ميش اهلي تبت) ،گوسفند،بز ، خوک، همه نشخوارکنندگان وحشي و ميزان حساسيت شترسانان (شتر، شتر جماز - شتر تک کوهانه بومي عربستان و شمال آفريقا،شتر بي‌کوهان آمريکايي - لاما،شتر بي‌کوهان پشم بلند آمريکايي) کم است.
راه انتقال
ويروس بيماري تب برفکي از راههاي مستقيم و غيرمستقيم به شرح زير انتقال مي‌يابد:
- تماس مستقيم يا غيرمستقيم (ريزقطره‌ها)
- جانداران ناقل (انسان و مانند آن)
- ناقلين بيجان (وسايل نقليه،ابزار کار)
- از طريق هوا،به ويژه در مناطق استوايي (تا ۶۰ کيلومتر در خشکي و ۳۰۰ کيلومتر در دريا)
منبع ويروس:
- دامهاي بيماري که نشانه‌هاي درمانگاهي بيماري را نشان مي‌دهند يا در دوره کمون قرار دارند.
- ترشحات تنفسي ، بزاق ،مدفوع و ادرار ،شير و مني (تا ۴ روز پيش از بروز نشانه‌هاي درمانگاهي)
- گوشت و آلايشي که pH آن ، به کمتر از ۶ کاهش نيافته باشد.
- دامهاي ناقل : به ويژه گاو و گاوميش اهلي شده آسيايي ،دامهايي که دوره نقاهت پس از بهبود را طي مي‌کنند و دامهاي واکسينه شده دفع کننده ويروس (ويروس در ناحيه پاييني حلق گاو به مدت ۳۰ ماه و در گاوميش به مدت طولاني‌تر و در گوسفند به مدت ۹ ماه باقي مي‌ماند). گاوميش دماغه آفريقا ميزبان نگهدارنده اصلي سروتيپ‌هاي SAT است.
تب برفکي يا «بيماري دهان و پا» (به انگليسي: Foot-and-Mouth Disease) يک بيماري عفوني و گاهي کشنده ويروسي است که که موجب بيمار شدن حيوانات زوج سم از جمله گاو اهلي و اعضاي خانوادهٔ گاوسانان مي‌شود.
اين ويروس عامل بيماري در ابتدا به مدت دو تا سه روز تب شديد ايجاد نموده و متعاقباً تاولهايي در داخل دهان و روي پا ظاهر مي‌شود که ممکن است پاره شده و موجب لنگش حيوان شود.
اين بيماري بسيار واگيردار است و قطرات آيروسل دفع شده از حيوان آلوده، تماس با تجهيزات دامداري، غذا، وسايل نقليه، البسه آلوده و حيوانات شکارچي اهلي و وحشي موجب گسترش بيماري مي‌شوند، اين بيماري بعنوان طاعون براي صنعت دامداري محسوب مي‌شود.
کنترل بيماري منوط به واکسيناسيون، مراقبت شديد نقل و انتقال حيوانات، قرنطينه کردن حيوانات مبتلا، اعمال محدوديت در خريد و فروش حيوانات و گاهي معدوم نمودن ميليون‌ها راس دام است.
گاو، گاو ميش، گوسفند، بز، خوک، گوزن و آهو به بيماري تب برفکي حسا س مي‌باشند. فيل، جوجه تيغي و لاما نسبت به بيماري مقاومت بيشتري داشته و در صورت ابتلا علايم خفيف بروز داده و بيماري رابه حيوانات ديگر منتقل نمي‌کنند. موش، رت و مرغ خانگي تحت شرايط آزمايشگاهي به بيماري مبتلا شدند ولي مواجهه آنها تحت شرايط طبيعي با ويروس عامل بيماري بعيد به نظر مي‌رسد. انسان به ندرت به اين بيماري مبتلا مي‌شود.
ويروس عامل بيماري نوعي پيکورنا ويروس و عضو شاخص جنس آفتوويروس است. عفونت زماني اتفاق مي‌افتد که ذرات ويروسي بداخل سلول ميزبان راه پيدا کند. سپس ويروس سلول ميزبان را مجبور به توليد هزاران کپي از خود مي‌کند که در نهايت با انهدام سلول ذرات ويروسي در خون رها مي‌شوند. اين ويروس اشکال متغيري دارد و همين موضوع تاثير واکسيناسيون را با اشکال روبرو مي‌کند.
بيش از ۱۱۰ هزار دام سبک عشايري در چهارمحال و بختياري واکسينه شدند
دکتر عبدالمحمد نجاتي مديرکل دامپزشکي چهارمحال و بختياري در گفت و گو با
جهانبين نيوز، اظهار داشت: تعداد ۱۱۰ هزار و ۷۸۵ راس گوسفند و بز عشاير استان که به استان خوزستان کوچ کردند عليه بيماري تب برفکي واکسينه شدند.
وي بيان داشت: بيماري تب برفکي يکي از بيماري هاي واگير دار زوج سميان از جمله گاو، گوسفند و بز و ... است که در صورت بروز بيماري باعث خسارات اقتصادي زيادي به دامداران مي شود و هنگام برگشتن دام هاي عشاير به استان در فصل بهار و تابستان، بايد عليه بيماري هاي واگير دار مانند تب برفکي ايمن شوند تا عامل گسترش بيماري بين دام هاي استان نشوند.
دکتر نجاتي گفت: در همين راستا تعداد ۳ اکيپ از کارکنان شبکه هاي دامپزشکي شهرستان هاي کوهرنگ، اردل و شهرکرد که به شهرستان هاي لالي، شوشتر و ايذه اعزام شدند، در مدت ۱۵ روز تعداد ۱۱۰ هزار و ۷۸۵ راس گوسفند را واکسينه نمودند.