اگرچه رئيس جمهور اشاره‌اي به موقعيت جغرافيايي باغ‌هاي ميوه نکرد اما آنچه در بازار گزارش مي‌شود خبر از گلابي امريکايي و شاه بلوط ترک و کالاهايي از اين دست مي‌دهد که به رغم تمامي اقدامات تقابلي و پيشگيرانه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به گفته سيدحسين مهاجران رئيس اتحاديه ميوه و سبزي، ميوه‌هاي فوق به شکل قاچاق وارد کشور شده است. 

اينکه طبق روال گذشته با نزديک شدن به انتخابات رياست جمهوري کم‌کم سر و کله‌هاي کالاهايي چون ميوه‌هاي وارداتي و قاچاق در بازارها پيدا مي‌شود، امر عجيبي نيست و اتفاقاً اين بار رئيس جمهور پيشاپيش خبر از سيب و گلابي‌هاي پسابرجامي داده بود، اما نکته آن است که يعني آنقدر کنترل بازارها در کشوري چون ايران سخت است که ما محتاج واردات و قاچاق کالا براي تنظيم بازار هستيم يا اينکه اصلاً بحث تقويت توليد ملي، تأمين بازار از طريق توليد داخل و مبارزه با قاچاق براي بعضي از مسئولان معني ندارد و مهم دلالي در مجوزهايي است که براي صادرات و واردات اعطا مي‌شود. 

 

امروزه در شرايطي دولت مدعي رشد13 درصدي بخش کشاورزي است که حتي خود وزير کشاورزي هم به رها شدن بازار بخش کشاورزي اعتراف مي‌کند و معتقد است به زنجيره توليد از مزرعه تا بازار پرداخته نشده و نمي‌شود و اين بي‌توجهي کماکان ادامه دارد. 

 

متأسفانه عده‌اي تاجر و قاچاقچي بي‌تفاوت به حقوق توليد‌کننده و کشاورز داخلي از بازار، اقدام به واردات کالا به بازار‌ها مي‌کنند و با اين کار توليد‌کننده داخلي ورشکست مي‌شوند، در مقابل کشاورز و تولدکننده‌اي هم که با چنين شرايط بغرنجي از فضاي کسب و کار در ايران، به توليد ممارست مي‌ورزند با دلالان و واسطه گراني روبه‌رو مي‌شوند که در نهايت حق توليد‌کننده و کشاورز از فروش کالاي توليدي آنقدر ناچيز است که کفاف هزينه‌هايش را نمي‌دهد ولي سهم کشور توليد‌کننده کالا، ‌تاجر، قاچاقچي و دلالان و واسطه‌گران از بازار ايران آنقدر است که سرمايه‌هاي کلان به جيب اين بخش‌ها مي‌رود. 

 

امروزه در هر بخش از اقتصاد شاهد دلالان و واسطه‌هايي هستيم که اتفاقاً وقتي بازارها با نوسان مواجه مي‌شود، مسئولان يکي پس از ديگري تقصير را به گردن دلالان و واسطه‌ها مي‌اندازند و اين امر آنقدر تکرار شده است که افکار عمومي مي‌گويند اگر دلالان آنقدر قدرت دارند که بازار‌ها را با نوسان مواجه کنند و اگر مسئولان آنقدر ناتوان هستند که نمي‌توانند تنظيم پيوسته بازار را عملياتي کنند، پس مسئوليت را به دلالي بدهيم که قدرت اثرگذاري بر بازار دارد. 

   

 

گفتني است رئيس اتحاديه ميوه و سبزي در گفت‌وگو با خبرنگار مهر از پيدا شدن مجدد سر و کله ميوه‌هاي قاچاق در بازار داخلي خبر داد و اظهار داشت: طي دو الي سه روز اخير، ميوه‌هايي مانند شبرنگ آفريقايي، گلابي امريکايي، شاه‌بلوط ترک و انبه کنيا وارد بازار شده‌اند اما ميوه‌هاي مذکور خارج از ميدان مرکزي ميوه و تره‌بار در حال خريد و فروش هستند. به گفته سيدحسين مهاجران، قيمت هرکيلوگرم شبرنگ آفريقا ۳۰ هزارتومان، گلابي امريکايي ۲۵ هزارتومان، شاه‌بلوط ترکيه ۱۵ هزارتومان و انبه کنيا ۱۵ هزارتومان است.

 

رئيس اتحاديه ميوه و سبزي همچنين درباره قيمت ميوه در بازار نيز گفت: طي روزهاي اخير، قيمت هر کيلوگرم توت فرنگي از ۵۰ هزارتومان به ۲۰ هزار تومان کاهش يافته و نرخ هرکيلوگرم ازگيل نيز از ۲۰ هزار تومان به ۸ هزار تومان رسيده است. مهاجران با بيان اينکه قيمت پرتقال کوهستان جيرفت نيز از 8 هزار و 500 تومان به 7 هزار تومان کاهش يافته است، ادامه داد: در حال حاضر قيمت هر کيلوگرم گوجه‌فرنگي بوته‌اي نيز بين ۴۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان و گوجه‌فرنگي گلخانه‌اي 3 هزار تومان است. در اين بين نکته جالب آنکه در سال جاري وزارت کشاورزي طي بخشنامه‌اي به واردکنندگان موز اظهار داشت اگر سيب صادر کنند مي‌توانند به جاي تعرفه 26درصدي موز، اين کالا را با 5درصد تعرفه وارد کنند که گويا مافياي موز با تباني بدون آنکه سيبي صادر کند موز را با تعرفه 5 درصد وارد مي‌کرده است که اين نيز از فجايع بخش تجارت خارجي و قاچاق کالا و ارز در کشور است. 

 

در اين بين، صادرات صوري سيب درختي و سيب‌هاي بي‌کيفيت در برخي گمرکات موجب شد، گمرک در بخشنامه‌اي دستورالعمل واردات موز با تعرفه ۵ درصد در قبال صادرات سيب درختي را تا اطلاع ثانوي در سه گمرک متوقف کند. 

 

مديرکل دفتر مقررات و استانداردهاي بازرگاني وزارت جهاد کشاورزي در فروردين ماه سال جاري به برخي تسهيلات براي صادرات سيب درختي اشاره کرد و گفته بود: در شرايط پسابرجام و به منظور حمايت از توليد داخلي، تعرفه واردات يک کيلو موز در قبال صادرات 5/1 کيلو سيب درختي پنج درصد تعيين شده است. 

 

اين مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزي، همچنين از تعرفه 26 درصدي براي واردات هر کيلو موز خبر داده بود. بر اين اساس، از ابتداي سال جاري واردات موز در قبال صادرات سيب تخفيف 21 درصدي را براي وارد‌کنندگان به همراه داشته است. در ماه‌هاي گذشته مقام‌هاي مختلف وزارت جهاد و همچنين گمرک ايران گزارش‌هايي در خصوص افزايش چشمگير ميزان صادرات سيب درختي به کشورهاي همسايه مانند عراق و افغانستان ارائه کرده بودند. اين در حالي است که افزايش صادرات قابل توجه سيب درختي با توجه به حجم ثابت مصرف و توليد سيب براي کارشناسان تا حدودي غيرمنتظره بود. در عين حال گزارش‌هايي از عدم‌رعايت ضوابط بخشنامه کاهش تعرفه واردات موز در قبال صادرات سيب درختي در برخي مبادي خروجي به گمرک رسيده که موجب شد، گمرک ايران در بخشنامه‌اي اعلام کند، گمرکات اجرايي تا زمان مشخص شدن نتيجه بررسي‌ها در خصوص تخلفات احتمالي صورت گرفته، از پذيرش اظهارنامه‌هاي صادراتي سيب درختي در قبال واردات موز از سه گمرک شلمچه، باشماق و پرويزخان خودداري کنند. بخشنامه گمرک حاکي است، صادرات سيب‌هاي بي‌کيفيت و عدم تحقق صادرات واقعي سيب از جمله تخطي‌هايي بوده که از بخشنامه وزارت جهاد کشاورزي صورت گرفته است. 

 

بر اساس اطلاعات موجود تعداد واردکنندگان اصلي موز به کشور بسيار محدود است و به نوعي واردات اين محصول براي اشخاصي مانند آقاي «الف» حالت انحصاري دارد، به همين دليل بخشنامه تخفيف تعرفه‌اي حاصل از صادرات سيب براي واردات موز جمع زيادي از صادرکنندگان و واردکنندگان را در اين موضوع دخيل نمي‌کند.


منبع:جوان آنلاين