اين در حالي بود که آمريکا که سعي مي‌کرد از وجود داعش به عنوان بهانه‌اي براي بازگشت نظامي به اين کشور تحت عنوان ائتلاف بين‌المللي به رهبري خود استفاده کند ، آنها سعي داشتند عراق را همچنان به فرسايش بکشاند و محيط تجزيه‌طلبانه را در اين کشور فراهم کرده و تشکيل عناصر وحدت بخش که در روند بازسازي عراق و ايجاد قدرت بالا در اين کشور موثر است را ناکام بگذارد.

اما آمريکا با وجود تمامي مانورهاي فريب‌کارانه اش تاکنون متوقف نشده است پيشروي ملي عراقي‌ها براي آزادسازي اراضي خود از دست تروريست هاي صهيونيستي آمريکايي و تکفيري داعش را متوقف کند ، لذا تلاش کرده بر موج آزادسازي شهر سوار شده و طرح ويژه‌اي را با عنوان طرح خارج ‌کردن داعش از موصل کليد بزند. آمريکا با اين طرح به دنبال آزادسازي موصل نيست و نمي خواهد داعش را از بين ببرد. 

طرح آمريکا براي موصل همچنان مبتني بر سه اصل اساسي است که اصل اول عدم آسيب زدن به توانمندي‌هاي مبارزاتي داعش است. محور دوم اين طرح انتقال داعش از موصل به شرق سوريه براي اجراي طرح آمريکا در اين منطقه جهت طولاني کردن دامنه درگيري‌ها است. سومين محور از اين طرح جلوگيري از بازگشت موصل به آغوش دولت مرکزي عراق است و آمريکا در اين راستا سعي دارد محيطي تجزيه‌طلبانه براساس رويکردهاي فرقه‌اي و طايفه‌اي در موصل ايجاد کند و آن را به پايتخت اقليم سني در شمال غرب عراق نظير اقليم کردها در شمال شرق اين کشور تبديل کند.

با اين وجود دولت مرکزي عراق نه تنها متوجه اهميت درگيري‌هاي موصل براي حفظ وحدت اين کشور شده، بلکه اهميت اين جنگ در چارچوب امنيت منطقه‌اي و سرنوشت تروريست‌هاي مستقر در آن را نيز درک کرده است. به همين علت آزادسازي موصل و تخريب تروريست‌ها در آن را کليد زده ، طرحي که مبتني بر مباني ملي و با مشارکت تمامي گروه‌هاي ملي عراق از جمله کميته‌هاي مردمي رقم خورده است.

براساس همين مبنا است که دولت عراق به صورت قاطعانه مشارکت ترکيه در عمليات آزادسازي موصل را رد مي کند تا هر کس که ديدگاه‌هاي فرقه‌اي و مذهبي را در سر مي‌پروراند و در مسير اهداف استعماري و اشغالگرانه خود و نقض تماميت ارضي عراق قدم برمي‌دارد، را از اين طرح دور کند.

طرح ملي عراق به حدي از قدرت نرسيد که بتواند مشارکت ائتلاف آمريکايي در جنگ آزادسازي موصل را رد کند. اين موضوع سه دليل داشت. اول اينکه عراقي‌ها سعي کردند از تقابل با آمريکا خودداري کنند، چرا که در هر صورت قدرت بازدارندگي در برابر مداخله هاي اين کشور را ندارند.دوم اينکه آنها نيازمند حمايت‌هاي عملياتي هوايي و پشتيباني سياسي آمريکا در محافل بين‌المللي هستند. دليل سوم نيز در موجوديت معاهده استراتژيک بين دو طرف نهفته است که به عراقي‌ها اجازه کمک گرفتن از نيروهاي آمريکايي در چارچوب دفاع از امنيت ملي خود را مي‌دهد. به همين علت اين موضوع منطقي به نظر مي‌رسد که عراقي‌ها در چارچوب طرح خود موجوديت آمريکا را در نظر داشته باشند ، البته به شرطي که اين موضوع با اهداف استراتژيک و بزرگ عراق تداخلي ايجاد نکند.

اين را مي‌گوييم، چرا که وجود اختلافات آشکاري بين طرح آمريکا و برنامه دولت عراق در مورد موصل بر کسي پوشيده نيست. آمريکايي‌ها به دنبال خارج کردن داعش و منتقل کردن آنها به شرق سوريه هستند ، اين در حالي است که عراقي‌ها به دنبال آزادسازي موصل و و تخريب نيروهاي داعش در داخل عراق هستند و نمي‌خواهند به آنها اجازه دهند براي پيگيري اقدامات جنايت‌کارانه و تروريستي خود به سوريه بروند و اوضاع اين کشور را بيش از پيش پيچيده‌تر کند.

با اين شرايط در روند اجراي عمليات، حساب کردن بر روي طرح آمريکايي‌ها اقدامات ويژه‌اي را مي‌طلبد و روند درگيري‌ها را به سمتي مي کشاند که آزاد سازي موصل نام گذاشته شده است. آمريکا خود را براي يک عمليات جايگزيني در موصل آماده مي‌کند ، کاخ سفيد تلاش دارد در جريان اين عمليات تسلط بر موصل را از دست داعش خارج کرده و به دست يک گروه مسلح ديگر شامل نيروهاي ترکيه و عشاير سني تحويل دهد تا دولت عراق همچنان در روند تصميم‌گيري در مورد اين شهر ناکام باشد.

اين اتفاق انسان را به ياد تغيير حاکميت در شهر جرابلس سوريه مي اندازد که در چند ساعت و بدون انجام درگيري‌هاي قابل توجه، اين شهر از دست داعش خارج شده و به نيروهاي ترکيه واگذار شد. آمريکا اگر بتواند در اجراي طرح خود موفق عمل کند، راه آزادسازي واقعي موصل را بر دولت عراق مي‌بندد و موفق مي‌شود 12 هزار نيروي تروريستي مسلح ديگر را در منطقه شرق سوريه مستقر کند. آمريکا به اين ترتيب استراتژي خود مبتني بر طولاني کردن دامنه درگيري‌ها در سوريه و منطقه را به پيش مي‌برد.

طرح عراق اما مبتني بر آزادسازي واقعي موصل است که نيازمند درگيري هاي واقعي و تقابل ميداني است. عمليات آزادسازي که دولت ملي عراق به دنبال آن است، کاملاً متفاوت با خيمه شب‌بازي اشغالگري داعش در موصل يا نمايش آمريکايي براي خارج کردن داعش از اين شهر است. در اينجا لازم به يادآوري است که داعش در روند انتقال خود از الرقه سوريه به موصل در عراق از يک کاروان متشکل از 250 خودرو در اراضي دشتي و تحت حمايت و نظارت هواپيماهاي آمريکايي موفق به تسلط بر اين شهر شدند.

عناصر داعش در حالي وارد موصل شدند که در آنجا بيش از 25 هزار نظامي وابسته به دولت عراق حضور داشتند ، اما نيروهاي داعش طي چند ساعت بدون شليک حتي يک گلوله کنترل اين شهر را در دست گرفتند و از آن به عنوان پايگاهي براي توسعه سيطره خود بر بخش‌هاي ديگر اراضي عراق استفاده کردند.

دولت عراق طرح اصلاح شده اي را بر اساس سياست‌هاي ملي خود در اين رابطه پياده مي‌کند، آمريکا با برخي جزئيات اين طرح که تأثيري بر محتواي منافع آنها نداشته باشد ، رضايت دارند. در نتيجه دولت عراق موفق شد اين طرح اصلاح شده را به اجرا گذاشته و آن را از نيمه ماه جاري عملياتي کند. اين در حالي است که ما انتظار داشتيم عمليات مذکور در آگوست گذشته انجام شود. اين زمان‌بندي به علت نزديکي به انتخابات آمريکا در راستاي خدمت به آمريکا نيز هست، به گونه‌اي که دموکرات‌ها مي‌توانند از درگيري‌هاي موصل و آزادسازي آن و شکست داعش در اين شهر به عنوان ويتريني براي تبليغات انتخاباتي خود استفاده کنند.

امروز، پس از اينکه تصميم به جنگ موصل در اقدامي کاملا داخلي اتخاذ شده و دولت عراق تمامي شرايط و هشدارهاي آمريکا و ترکيه و عربستان سعودي را ناديده گرفته و با ابزارهاي کاملا عراقي وارد ميدان شده است، مواضع ملي واحدي از سوي عراقي ها شاهد هستيم، به گونه ‌اي که مي‌بينيم مواضع مقتدا صدر و هادي العامري و الخزعلي در اين راستا با هم متحد است. علماي ارشد اهل تسنن عراق نيز بعد از آغاز اين درگيري‌ ملي بزرگ آن را تأييد مي‌کنند.

سوالي که در اينجا باقي مي‌ماند ، در رابطه با سرنوشت اين جنگ و مدت آن و نتايج و پيامدهاي آن است، پاسخ دادن به تمامي سؤالات در اين مقوله نمي‌گنجد، چرا که هر کدام از اين مباحث توضيحات و مطالبي مفصل نياز دارد، در اينجا ما به محورهاي کلي بحث اشاره مي‌کنيم:

1- دولت عراق در اعمال شرايط  و معيارهاي خود در جنگ آزادسازي موصل موفق عمل کرده و نيروهاي بسيج مردمي را به صورت گسترده وارد اين عمليات کرد و به اعتراض هاي منطقه‌اي و بين‌المللي در اين رابطه اهميتي نداد.

2- دولت عراق موفق شد از مشارکت زميني ترکيه در عمليات آزادسازي موصل جلوگيري کرده و راه را بر توسعه اشغالگري اين کشور در اراضي عراق خارج از منطقه بعشيقه ببندد. عمليات نظامي و استقرار نيروهاي عراق بين منطقه بعشيقه و موصل قبل از آغاز درگيري‌هاي آزاديبخش، نقش تأثيرگذاري در اين موفقيت داشت.

3- جنگ آزادسازي موصل، جنگي کوتاه و آسان نخواهد بود، بلکه با جديت کامل دنبال خواهد شد. اين جنگ به‌ صورت سناريوي خيمه‌شب‌بازي آمريکا و ترکيه براي تغيير حاکميت در موصل نخواهد بود.

4- خروج تعدادي از عناصر داعش از موصل مي‌تواند آزمايش جديد و جدي براي آمريکا و متحدانش در مبارزه با داعش باشد، ما يقين داريم که آمريکا تصميم رسمي در رابطه با انتقال داعش به دير الزور و الرقه را گرفته است و به همين علت ارتش عربي سوريه در اطراف منطقه دير الزور را موشک باران کرد تا بتواند آنها را از اين منطقه خارج کرده و فضاي مناسب براي پذيرش تعداد زيادي از عناصر تروريستي داعش را فراهم کند. با اين ‌وجود بار ديگر تأکيد داريم که اگر خارج کردن عناصر داعش و انتقال آنها به سمت شرق سوريه دنبال شود، اين موضوع رسوايي ديگري براي آمريکا خواهد بود.

5- موفقيت داعش در انتقال از موصل به سوريه بار بيشتري را بر اردوگاه دفاع از سوريه تحميل خواهد کرد. به اين ترتيب به صورت ويژه نيروي هوايي سوريه و روسيه براي بررسي اين موضوع در مرزها در برابر چالشي جدي قرار دارند و بايد کاروان هاي داعش که در حال خروج از موصل هستند را موشک باران کنند تا سناريوي انتقال به موصل در سال 2014 بار ديگر تکرار نشود.

منبع:تسنيم