اما شايد نکته مهم تر آداب و رسوم نحوه ي برگزاري مراسم ازداوج باشد مراسمي که شيوه ي برگزاري آن در سراسر کشور مختلف است و در طول سالهاي گذشته آيين هاي آن تغيير کرده است.

در شهرستان نهبندان هم از ديرباز براي برگزاري مراسم ازدواج زوج ها آيين ها و برنامه هاي مختلفي برگزار مي شده است که متاسفانه طي چندين سال گذشته اين مراسمات فراموش شده است؛ در اين گزارش به گوشه هايي از آيين هاي مراسم ازدواج در شهرستان نهبندان اشاره مي شود.

خواستگاري
در گذشته ي نهبندان اگر در يک طايف دختر و پسري در يک تاريخ به دنيا بيايند در صورت علاقه خانوادهايشان از همان لحظه تولد دختر ناف بريده پسر مي شود و هنگامي که بزرگ شدند با هم ازدواج مي کنند اما امروزه ديگر از اين موضوع خبري نيست.

در موقع خواستگاري رفتن اين موضوع بر عهده يک يا چند ريش سفيد و بزرگتر است که به صورت محرمانه به خانه عروس مي روند و از رضايت خانواده عروس با خبر مي شوند و هنگامي که اطمينان پيدا کردند مراسم خواستگاري به صورت رسمي برگزار مي شود.

نامزدي
مراسم خواستگاري و نامزدي معمولا شب ها برگزار مي شود، در شب نامزدي از طرف خانواده پسر مقداري شيريني، يک دست لباس و يک جفت کفش و مقداري لوازم خوراکي براي عروس مي برند.

روي لباس عروس چند شاخه نبات مي گذارند به اميد اينکه زندگي شيريني را شروع کنند؛خانواده پسر حلقه نامزدي مي گيرند و در شب نامزدي آن را به دست عروس مي کنند.پس از برگزاري مراسم نامزدي پسر حق دارد گاهي اوقات به خانه ي دختر برود و در برخي امورات به خانواده ي دختر کمک کند

مراسم عقد
چند روز مانده به عقد، زنان درجه يک از طرف خانواده داماد و عروس براي خريد راهي بازار مي شوند، از طرف خانواده داماد پارچه و لباس براي عروس خريده مي شود و از طرف خانواده عروس نيز براي داماد پيراهن و شلوار و کفش خريداري مي شود علاوه بر آن براي اعضاي خانواده عروس و داماد نيز هدايايي خريداري مي شود.

معمولا ميزان مهريه همان زماني که فرد براي کدخدايي مي رود تعيين مي شود و براي شب برگزاري مراسم عقد ميزان مهريه مشخص شده است.

براي مراسم عقد بزرگان فاميل دعوت مي شود و مراسم باشکوهي در اين خصوص برگزار مي شود و مقدار مهريه که از قبل تعيين شده بود به ثبت مي رسد.

سفره عقد پهن مي شود که در آن قرآن، شمعدان، دو کله قند، ظرف عسل، شيريني، اسپند و کندر چيده مي شود.

هنگام خواندن صيغه عقد پارچه ي سفيدي بالاي سر عروس و داماد گرفته شده و يکي از زنان نيز دو کله قند کوچک را به هم مي سايد؛بعد از امضاي موارد ثبت شده در عقدنامه توسط داماد روحاني به مجلس بانوان مي رود و براي عروس صيغه ي عقد مي خواند و بعد از گرفتن بله دفتر ازدواج را به عروس داده تا امضا نمايد.بعد از اين داماد به مجلس بانوان آمده و در کنار عروس مي نشيند و آغاز مراسم زندگي خود را جشن مي گيرند.

شام نوروز، صلاح بينو، حنا بندان، عروس برون، شاه گردي و پاگشايي از ديگر آيين هايي است که در مراسمات ازدواج در شهرستان نهبندان انجام مي شود.

به نقل ازنسيم قاين،سنت ازدواج در ميان ايرانيان محترم شمرده مي‌شود و هر کدام از آداب و رسومي که براي با شکوه‌تر برگزار کردن آن اجرا مي‌کنند فلسفه اي دارد که توجه به آن فرهنگ ازدواج ساده همراه با پايبندي به عقايد و مذهب را در ميان جوانان گسترش مي‌دهد.

تاريخچه برخي از رسوم در جشن عروسي، به پيش از تاريخ مي‌رسد. اين رسوم، در فرهنگ بسياري از ملل جهان مشترک است. تبادل حلقه ازدواج، تبادل مهريه و شيربها، هديه دادن گل، شام دادن در شب عروسي ، موسيقي، شعرخواني، دعا و خواندن کتب مقدس مانند قرآن در فرهنگ ملل گوناگون به شکل‌هاي مختلف و با جزئياتي متفاوت وجود دارد.

نمايش و شناساندن آداب و رسوم ايرانيان در بحث ازدواج مي تواند به آسان سازي ازدواج کمک کند چرا که در بسياري از اقوام مراسم عروسي با کمترين هزينه و در عين حال با شکوه ترين مراسم برگزار مي شود. بنابراين مي توان گفت که ايرانيان از ديرباز همه اقوام و فاميل را در برگزاري مراسم عروسي شرکت مي دادند و هر رسمي که بلد بودند مانند رقص هاي سنتي، خواندن آواز و بازي هاي مختلف را به کمک يکديگر اجرا مي کردند که اين موضوع به با شکوه شدن يک مراسم ازدواج کمک شاياني مي کرد.

اگر سنت هاي ازدواج به جوانان اين دوره شناسانده شود چه بسا تجملاتي که گريبان آنها را گرفته کمرنگ تر شود چون به طور حتم آنها مي گويند که به عنوان مثال از قديم مهريه ايرانيان کم بوده و اکنون مهريه هاي بالا فرهنگي است که از غرب ياد گرفته ايم بنابراين بهتر آن است که مانند نياکانمان رفتار کنيم.

شايد شنيدن اين موضوع براي بسياري از هموطنان ما جالب باشد درشهرستان قاين يکي از رسوماتي که هنوز درشب عقد صورت ميگيرد زدن نازبالشت داماد برسر جوانان دم بخت است که بسياري ازپسران قايني اعتقاد دارند اگراين بالشت برسر هرجوان مجردي بخورد پس از مدت کوتاهي داماد مي شود.

درقديم اين بالشتها به شکل استوانه اي بود ودرزمان مراسم خطبه عقد داماد اين بالشت را زيرپاي راستش مي گذاشت ودوزانو مي نشست وبلافاصله پس از خواندن خطبه عقد داماد بالشت را برسرجوانان مجرد مي زند وپس از آن جوانان نازبالشت را دست به دست به کله همديگر مي زنند وخنده وشادي درميان جمع سبب مي شود تاداماد استرس ونگراني اش ازبين برود وشرمي که برچهره اش نشسته است کاسته شود.

اين رسم قديمي هنوز هم درشهرستان قاين ادامه دارد وترک نشده است

حسن مختاري از شاعران قايني اين رسم را به زبان شعر اينگونه گفته است:

مراسم بالشت زني،درشب دامادي وسرگذشت  نازبالشت

داشتم بالشتکي درشب که من راياربود

دست ناهموارمن برگردنش هموار بود

گه عروس خانه نازبالشت بربالشت بود

گه عروسک روي پاي بچه هابيمار بود

روکش مخمل کمربندسفيد وبوته دار

اندرون ازپنبه ياپريک دلي پرباربود

ياددارم درشب داماديم زانو برآن

داشتم اورازنم برکلّه اي تب دار

مجلس داماديي بابامهياکرده بود

تيربالش درکمان دست وپارگباربود

چون بخواندند خطبه عقدومرازنجيرشد

نازبالش رابکوبيدم کجاهشيارشد

خنده ازمجلس بلند ونازنين هم دست به دست

ازسراين برسرآن مي زدند خماربود

هرجوان بالش مي کوبيدبختش بازشد!!

اهل مجلس را هزاران خنده وبازاربود

و..................................

مجموعه شعر زعفران درآور