اين بند در قالب پاراگراف سوم از ضميمه B قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل متحد قيد شده و به تصويب اعضاي شوراي امنيت نيز رسيده است. اما سؤال اينجاست: آيا موشکهاي بالستيک ايران مشمول اين بند از قطعنامه شوراي امنيت ميشود يا خير؟
براي پاسخ به اين سؤال، بايد موشکها را از منظر سر جنگي يا همان کلاهک موشک، مورد بررسي قرار داد تا متوجه شد که آيا اين بند شامل موشکهاي بالستيک ايران ميشود يا خير.
***کلاهک موشکهاي بالستيک
موشکهاي بالستيک موجود در جهان از کلاهکهاي مختلفي بهرهمند هستند که مخربترين آنها، همان کلاهکهاي اتمي هستند که ميتوانند با اصابت به يک شهر، هزاران نفر را قتل عام و محيط زيست آن منطقه را براي دهها سال نابود کنند.
اما به غير از کلاهکهاي اتمي (اعم از ضعيف شده يا ضعيف نشده)، استفاده از کلاهکهاي ديگري نيز در جهان معمول است. براي نمونه کلاهک بارشي و باراني، شديدالانفجار، هوشمند و جستجوگر، آتشزا، خوشهاي و ترکشي از جمله مشهورترين سرهاي جنگي موشکهاي بالستيک هستند.
موشک بالستيک شهاب 3
کشورها نيز بنابر ماموريت واحدهاي نظامي شليککننده موشک بالستيک، از موشکهاي متنوع با سرهاي جنگي متنوعي بهره ميگيرند تا هدف مورد نظر را با دقت بالا و کيفيت مناسبي مورد اصابت قرار داده و منهدم کنند.
*** سر جنگي موشکهاي بالستيک ايران
جمهوري اسلامي ايران در ميان توليد کنندگان موشکهاي بالستيک به واسطه توليد موشکهاي متعدد برد بلند و مشهور، از وجهه خاصتري برخوردار است.
برخي موشکهاي بالستيک زمين به زمين ايران
نام موشک |
برد |
کلاهک - سر جنگي |
وزن سر جنگي |
نوع |
موشک سجيل |
2000 کيلومتر |
معمولي، باراني |
650 کيلوگرم |
زمين به زمين |
موشک قدر H |
حدود 1700 کيلومتر |
معمولي، بلاست، باراني |
650 کيلوگرم |
زمين به زمين |
موشک قدر F |
1950 کيلومتر |
معمولي، باراني، بلاست |
650 کيلوگرم |
زمين به زمين |
موشک شهاب 3 |
1150 کيلومتر |
معمولي، باراني، بلاست |
670 کيلو گرم |
زمين به زمين |
موشک قيام |
800 کيلومتر |
معمولي، بلاست، باراني |
645 کيلوگرم |
زمين به زمين |
موشک فاتح 110 |
300 کيلومتر |
معمولي |
650 کيلوگرم |
زمين به زمين (نقطهزن) |
** توضيح 1: منظور از سرجنگي معمولي در جدول فوق، همان سرهاي جنگي انفجاري است.
* توضيح 2: کلاهکهاي بلاست همان سرهاي جنگي شديدالانفجار هستند
*** آيا بند 3 ضميمه B قطعنامه شوراي امنيت شامل ايران ميشود؟
طبق بند سوم ضميمه بي قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل، از ايران خواسته شده که هيچ فعاليتي مرتبط با "موشکهاي بالستيک طراحي شده با قابليت حمل تسليحات هستهاي" صورت ندهد و حتي شليک هرگونه موشک با استفاده از چنين فناوريهاي مربوط به موشکهاي بالستيک، تا 8 سال ديگر نيز ممنوع شده است.
اصولا در مورد موشکها، موشکهاي بالستيک به دليل نوع عملکردشان، اهميت خاصي برخوردارند چرا که بالستيکها بايد در مرحله نخست از جو زمين خارج شده و سپس با تغيير جهت، شکل افقي به خود گرفته و با طي مسير از قبل برنامه ريزي شده، خود را بالاي سر هدف رسانده و سپس با ورود مجدد به داخل جو زمين، با سرعت بيش از 2 ماخ روي هدف فرود بيايند.
اين فرآيند، حتي شناسايي و انهدام موشکهاي بالستيک را براي کشورهاي مختلف با مشکل مواجه کرده است.
موشکهاي بالستيک، از 4 بخش اصلي تشکيل شدهاند: 1- بدنه 2- سامانه هدايت و کنترل 3-موتور 4- سر جنگي
بر اساس اين تقسيم بندي، لازمهي شليک يک موشک بالستيک براي حرکت به سوي هدف، فقط 3 بخش اول است و بخش سوم نيز بنابر نياز تعيين ميشود لذا موشکهاي بالستيک اين قابليت را دارند که به کلاهکهاي مختلف و متعدد تجهيز شوند، کما اينکه هماکنون روسيه، هند، آمريکا، کره شمالي و . . . نيز موشکهاي بالستيک خود را به کلاهکهاي مختلف مجهز کردهاند.
موشک بالستيک سجيل در حالت آماده شليک
با اين حساب، اگر کشوري به تکنولوژي ساخت سرهاي جنگي متفاوت دست يابد، نصب اين کلاهکها روي موشکهاي بالستيک با اندکي تغيير در موشک، کار چندان دشواري نيست کما اينکه پيش از اين به طور مثال، موشک بالستيک قيام سر جنگي معمولي داشت اما چندي پيش با دستيابي متخصصان کشورمان به تکنولوژي ساخت سرهاي جنگي بلاست و باراني، نمونههاي متعددي از موشکهاي قيام به سرهاي جنگي بلاست و باراني تجهيز شدهاند، حتي در مورد موشکهاي غير بالستيک نيز اين موضوع صادق است چنانکه سر جنگي راکت زلزال (از مشهورترين راکتهاي ايران) اخير به سر جنگي بارشي تغيير يافت لذا موشکهاي بالستيک ايراني همانند کشورهاي مختلف جهان، قابليت حمل همهنوع سر جنگي از جمله کلاهک اتمي را دارا هستند ولي طبق فتواي علني امام خامنهاي، جمهوري اسلامي ايران ساخت، توليد و استفاده از سلاحهاي اتمي را حرام ميداند و تاکنون هيچ قدمي در جهت فعاليت در اين حوزه برنداشته است.
اما با اين حال، با توجه به اينکه بالستيکهاي ايراني قابليت حمل کلاهک اتمي را دارا هستند، شامل بند 3 ضميمه B قطعنامه شوراي امنيت مبني بر عدم شليک و توقف فعاليت در رابطه با موشکهاي بالستيک با قابليت حمل کلاهک هستهاي ميشوند و حالا اين سوال پيش ميآيد که آيا ايران فعاليت خود در حوزه موشکهاي بالستيک را با اين قطعنامه متوقف خواهد کرد؟