*رمز موفقيت دولت
در متون علوم سياسي براساس مباني، نگرش‌ها و تجربيات تاريخي تقسيم‌بندي‌هاي گوناگوني از انواع حکومتها وجود دارد که طبق آن حکومتهاي مختلف بشري از حيث مُدل و نحوه‌ي حکومت کردن به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند. اما رهبر انقلاب اسلامي تقسيم‌بندي‌اي کلي از انواع حکومتها براساس نحوه‌ي اداره‌ي آنها دارند[1] و حکومتها را به سه دسته‌ي اصلي تقسيم مي‌کنند:
دسته‌ي اول نظامهاي پليسي مانند سيستمهاي استبدادي کمونيستي، سلطنتي و شبه‌سلطنتي با ويژگي‌هاي خاص خود هستند و دسته‌ي دوم دمکراسيهاي غربي هستند که با تزوير و تبليغات اداره مي‌شوند. اما سومين مُدل، نظامي است که با محبت و عطوفت مردم اداره مي‌شود. از نگاه آيت‌الله خامنه‌اي نظام اسلامي نمي‌خواهد و نمي‌تواند با دو شيوه‌ي اول اداره شود و براين اساس «اعتماد و محبت مردم به نظام» از جايگاهي بنيادين در جمهوري اسلامي برخوردار است:
«يک نوع نظام هم نظامي است که با محبت و عطوفت مردم اداره مي‌شود. بايد مردم را مورد محبت و احترام قرار داد و به آنها اعتنا کرد، تا به دستگاه حاکمه وصل باشند و پشت سرش قرار گيرند. نظام ما تا حالا اين‌گونه بوده است؛ بعد از اين هم بايد اين‌طور باشد.»[2]
از همين جا مي‌توان علت تأکيد رهبر انقلاب بر مقوله‌ي «اعتماد متقابل مردم و نظام» در پيام نوروزي سال 94 را دريافت. رهبري در اين پيام با اشاره به ظرفيتهاي زياد ملّت ايران و سياستهاي نظام براي تحقق آرزوهاي بزرگ ملي، همکاري‌هاي صميمانه و همدلي بيشتر ميان ملت و دولت را شرط عملياتي شدن ظرفيتها و تحقق آرزوها دانسته و لازمه‌ي شکل‌گيري اين همکاري و همدلي را «اعتماد متقابل» معرفي کردند:
« اگر اين همکاري صميمانه [ميان ملّت و دولت] از دو سو شکل بگيرد، يقيناً همه‌ي آنچه را که جزو آرزوهاي ما است دست‌يافتني است و آثار آن را مردم عزيزمان به چشم خواهند ديد... هرچه بين ملّت و دولت صميميّت بيشتر و همکاري بيشتر و همدلي بيشتري باشد، کارها بهتر پيش خواهد رفت. بايد به يکديگر اعتماد کنند؛ هم دولت، ملّت را به معناي واقعي کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّيّت و توانايي‌هاي ملّت را2 بدرستي بپذيرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهاي او است به معناي حقيقي کلمه اعتماد کند.»[3]
از منظر آيت‌الله خامنه‌اي اعتماد مردم به نظام زمينه‌سازِ پشتيباني آنها از حکومت را فراهم آورده و دست‌يابي به اهداف اسلامي را تضمين مي‌کند:
«در حقيقت اعتماد مردم است که پشتيباني آنها را به وجود مي‌آورد؛ و پشتيباني و اتصال مردم به دست‌اندرکاران نظام است که توفيق اين حرکت اسلامي را با اهداف اسلامي تضمين مي‌کند... مردم هستند که پشتيبان واقعي نظامند؛ اين پشتيباني، متوقف به اعتماد است و اين اعتماد هم بايد باقي بماند.»[4]
در اين نگاه «رمز موفقيت حاکميت و قواي سه‌گانه‌ي کشور» در همين پشتيباني ملت از آنها نهفته است و هيچ عاملي نبايد به اعتماد به عنوان زمينه‌سازِ اين پشتيباني ضربه بزند:
«رمز موفقيت دولت و قوّه‌ي قضاييه و مقننه، در پشتيباني قاطبه‌ي ملت از آنهاست. هر حرکت و گفتاري که روح اعتماد مردم به اين قوا و کارگزاران آن را متزلزل و در اين پشتيباني، اندک خللي وارد سازد، حرام شرعي و خيانت ملي است.»[5]

*شرط تحقق شعار سال 94
از سوي ديگر تأکيد رهبر انقلاب بر عنصر «همدلي» که در شعار سال 94 تبلور يافته امري بي‌سابقه نيست و ايشان در گذشته نيز از اين موضوع به عنوان «نعمت بزرگ خدا» ياد کرده بودند:
«همه آحاد ملت و بخصوص مسؤولين کشور بايد نعمت وحدت و اتّفاق و همدلي را - که خداي متعال آن را به ما ارزاني داشت - براي خود حفظ کنند و آن را به خطر نيندازند: «واذکروا نعمة الله عليکم اذ کنتم اعداء فالّف بين قلوبکم فأصبحتم بنعمته اخوانا». برادري، احساس همگامي و همدلي، نعمت بزرگ خداست.»[6]
اما شکل‌گيري و تقويت اعتماد متقابل بين ملت و دولت به عنوان شرط تحقق همکاري و همدلي بين ملت و دولت چگونه ممکن خواهد شد؟ رهبر انقلاب در پيام نوروزي خود به اين سوال پاسخي شفاف داده‌اند:
«هم دولت، ملّت را به معناي واقعي کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّيّت و توانايي‌هاي ملّت را بدرستي بپذيرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهاي او است به معناي حقيقي کلمه اعتماد کند.»[7]
 
*نتيجه همدلي و هم‌زباني
پذيرش جايگاه والاي ملت و توانايي‌هاي عظيم آن از سوي دولت و استفاده از اين نيروي عظيم در مسير پيشرفت کشور و حل مشکلات از جمله مسائل مهم در اين زمينه است که به‌خصوص در سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّي و مديريّت جهادي» مورد تأکيد دائمي رهبري بوده تا جايي که پيشرفت کارها را در صورت سپرده شدن آن به مردم ميسر دانستند:
«تدبير مسئولان در هر برهه‌اي از زمان در دوران جمهوري اسلامي، بايد اين باشد؛ کارها با تدبير، با برنامه‌ريزي، با ملاحظه‌ي همه‌ي ظرايف و دقايق در اختيار مردم گذاشته بشود؛ آن‌وقت کارها پيش خواهد رفت.»[8]
اين توجه به توانايي‌هاي ملت صرفا به عنوان مسئله‌اي تبليغاتي مطرح نمي‌شود بلکه براساس برآوردي دقيق و محاسبه شده از توانمندي‌هاي ملت مورد تأکيد قرار مي‌گيرد:
«بارها اين را گفتيم - اوائل از روي حدس و گمان ميگفتيم، بعد آمارهاي بين‌المللي همين را تأييد کرد – که ما از لحاظ رتبه‌ي استعداد انساني، در رتبه‌هاي بالا هستيم؛ يعني از متوسط جوامع بشري موجود دنيا خيلي بالاتريم؛ متوسط ما از متوسط دنيا بالاتر است. استعدادهاي ما، جوانهاي ما فوق‌العاده‌اند.»[9]
و براساس اين برآورد از واقعيت‌هاي کشور است که مسئله‌ي اتکاء به قدرت دروني به عنوان «کليد حلّ مشکلات کشور» به يکي از مهم‌ترين مطالبات رهبر انقلاب اسلامي از دولت تبديل مي‌شود:
«در داخل کشور خيلي امکانات وجود دارد که اگر چنانچه نگاه ما - چه در زمينه‌هاي اقتصادي، چه در زمينه‌هاي فرهنگي، چه در زمينه‌هاي گوناگون ديگر - [ به آنها باشد و] اگر بتوانيم از اين نيروهاي داخلي استفاده کنيم، کليد حلّ مشکلات اينجا است؛ يعني در درون کشور و امکانات داخلي کشور است که از اينها ميشود خردمندانه بهره‌برداري کرد. اينها بايد شناسايي بشوند. و اين است که رتبه‌ي ما را در دنيا بالا مي‌برد. در مناسبات بين‌المللي سهم هر کشوري به قدر قدرت دروني او است؛ هر مقداري که واقعاً در درون اقتدار داشته باشد، سهمش از مجموعه‌ي مناسبات بين‌المللي به همان نسبت بالاتر است.»[10]
از سوي ديگر مردم، جريانهاي سياسي و شخصيتهاي متنفذ نيز وظيفه‌ي کمک به دولت را بر عهده دارند:
«من از همه‌ي جريانهاي گوناگون سياسي درخواست ميکنم و اصرار دارم، و همچنين از همه‌ي شخصيتهاي متنفذي که داراي نفوذ کلمه هستند، داراي حوزه‌ي تأثيرگذاري در ميان ملت هستند، درخواست ميکنم به مسئولين، به دولت، به رئيس جمهور کمک کنند تا ان‌شاءالله بتوانند وظائف سنگيني را که برعهده دارند، بخوبي انجام دهند.»[11]
*فرصت سال 94
به نظر مي‌رسد نامگذاري سال 94 با شعارِ «دولت و ملّت، همدلي و هم‌زباني» فرصتي گران بها براي مجموعه‌ي قواي کشور و به خصوص دولت به عنوان سکاندار اجرايي کشور از سويي و ملت ايران به عنوان «صاحبان کشور»[12] از سوي ديگر است تا با تقويت عنصر اعتماد متقابل بين خود و شکل‌دهي هرچه بهتر و کامل‌تر فضاي همکاري و همدلي گام‌هاي مهم و بزرگي در مسير پيشرفت بردارند که در اين صورت کشور در مقابل توطئه‌هاي دشمن مصون خواهد شد:
«مصونيّت کشور، وابسته‌ي به حضور مردم است؛ کم شدن فشارهاي دشمنان، وابسته‌ي به حضور مردم است، وابسته‌ي به اتّحاد و انسجام مردم با نظام و با دستگاه جمهوري اسلامي و حسّ اعتماد متقابل بين مردم و مسئولين است. اين حسّ بايد روزبه‌روز تقويت بشود.»