تفسير کلمه «فاطمه» چيست + پاسخ امام صادق (ع)

به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از جهانبين نيوز، فضايل و کمالات حضرت زهرا (س)، مانند فضايل ساير معصومان است، چون آنحضرت دختر خاتم پيامبران است که براي تولدش رسول خدا چنين بشارت داده شد: «انا اعطيناک الکوثر»، ما براي تو خير فراوان عطا کرديم، براي درک مقام معنوي و فضايل آن حضرت کافي است که روايات رسيده از پيامبر اکرم (ص) را از خاطر بگذرانيم، فاطمه بهترين زنان دو عالم است، افضل از همه بانوان جهان از مقام عصمت کبري برخوردار بود و از هر حيث نسبت به بانوان جهان برتري و الگوي زنان بعد از خود است، «فاطمه سرور زنان عالم است».

گروه کلام مرکز مطالعات و پاسخگويي به شبهات درباره مقام علمي حضرت فاطمه زهرا (س) اين چنين مي‌نويسد: چنانکه در روايات فراوان آمده است، حضرت زهرا (س) تنها بانويي بود که در شأن همسري اميرمؤمنان (ع) بود و اگر علي (ع) نبود براي زهرا (س) کفوي نبود، اين روايت و روايت‌هاي ديگري که در منابع حديثي درباره مقام و فضيلت حضرت زهرا آمده، همه نشانگر اين است که اين بانو فضايل و مقام معنوي و علمي بسيار بالايي داشت.

از نظر علمي در حدّي بود که ساير ائمه در آن درجه قرار داشتند، آن بانو هم‌کفوي غير از علي نداشت، اين حقيقت بيانگر عظمت علمي حضرت زهرا (س) است. از امام صادق(ع) نقل شده که سؤال فرمود: آيا مي‌دانيد تفسير کلمه «فاطمه» چيست؟ راوي گويد: خير! مولايم مرا به تفسير آن آگاه فرماييد، فرمود: يعني که شرّ و بدي در وجود او راهي ندارد و اگر براي همسري اين بزرگوار علي نبود تا قيامت کسي همشأن ايشان نمي‌شد.(۱)

مقام علمي آن حضرت نيز چونان علي (ع) بعد از پيامبر (ص) سرآمد تمام بشريت است، اگر چه عرصه را به آن حضرت به قدري تنگ نمودند که اندکي پس از پدر مهربانش دنيا را ترک کرد و با پهلوي شکسته به حضور پدرش شتافت.



«الله لقد فطمها الله تبارک و تعالي بالعلم و عن الطمث بالميثاق» (۲)

خداوند آن با نور را از علم مملو ساخت و از ناپاکي‌هاي زنان در عالم در منع و مبرا کرد.



«به خدا سوگند خداوند متعال آن حضرت را به قدري در علم وسعت و ظرفيت داد که از علم بشري بي‌نياز نمود و هرگز نيازي به آموختن از ديگران نداشته باشد، زيرا پدرش اولين معلم اسلام است و آخرين پيامبر است که خداوند او را با دين کامل و کتاب آسمانيش به سوي بشريت فرستاد».(۳)

هم چنان که علي مي‌فرمود: بپرسيد از من از هر چيزي که نمي‌دانيد و از هر چيزي که مي‌خواهيد زيرا که در اين سينه من علومي انباشته شده که از پيامبر فراگرفته‌ام و همواره دنبال مردمي هستم که لياقت داشته باشد تا آن را به آن‌ها بياموزم، فاطمه نيز از اين مقام رفيع علمي برخوردار بود، چون هم‌شأن با علي در تمام فضايل معنوي و علمي بود، اگر ما به خطبه آن حضرت که درباره دفاع از ولايت که در مسجد ايراد فرمود خوب تأمل کنيم، خطبه‌اش را همسنگ خطبه‌هاي اميرمؤمنان(ع) خواهيم يافت.(۴)

مرحوم مجلسي درباره تفسير حديث امام باقر (ع) که فرمود: «...فطمها الله بالعلم...»؛ يعني به سيب کثرت علم از جهل بريده شد و به قدري علم دارد که جهالت هرگز در آن راه ندارد و از آغاز آفرينش برخوردار از علوم رباني شده(۵) بنابراين با توجه به اينکه آن حضرت تنها دختر پيامبر اکرم(ص) بوده است که فرزندانش امامان معصومي چون حسن و حسين هستند که هر يک معدن و مخرن علوم الهي بودند و در حضور آن بانو تعليم و تربيت ديده بودند.

از طرفي آن بانو تنها هم‌شأن اميرمؤمنان (ع) بود و از هر جهت خصوصاً از جهت علمي و همچنين يازده امام معصوم که وارث علم الهي هستند، فرزندان آن حضرت هستند و تمام آنها به فضائل آن حضرت تصريح کرده‌اند و آن حضرت در تمام فضائل با آن‌ها شريک است(۶) و آن‌ها وارث علم فاطمه (س) هستند که مصحف فاطمه به آنها رسيد.



* پي‌نوشت‌ها:

۱. موسوي، محمدکاظم، فاطمه از مهد تا لحد، نشر آقاق، چاپ چهارم، ۱۳۷۱، ص۶۵.
۲. مجلسي، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۴، ۱۵، و رحماني همداني، فاطمه الزهرا و بهجة قلب المصطفي، تهران، مرضيه، چاپ دوم، ۱۳۷۲ش، ص۱۴۹.
۳. موسوي، محمدکاظم، «پيشين»، ص ۶۴.
۴. ر.ک: خطابة فدک، عزالدين زنجاني، شرح خطبه حضرت زهرا، مشهد، چاپ اول، ص۴۰.
۵. مجلسي «پيشين» ج ۴۳، ص۶۵، ۱۰۱. و ر.ک: رحماني همداني، پيشين، ج۴۳، ص۱۴.
۶. ر.ک: رحماني همداني، پيشين، ص۳۷، ۶۰ و ص۹، ۱۳. (فضائل حضرت زهرا از زبان فرزندانش).

منبع: فارس