رهبر انقلاب دربارهي جايگاه ويژهي زيارت اربعين فرمودهاند: «شروع جاذبه مغناطيس حسيني در روز اربعين است». در سالهاي اخير استقبال از سنت پيادهروي اربعين بسيار بيشتر از گذشته بوده است. دلايل استقبال بيشتر به اين مراسم و اهميت هرچه باشکوهتر برگزار شدن آن را با حجتالاسلام عليرضا پناهيان، استاد حوزه و دانشگاه در ميان گذاشتيم.
به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از پايگاه اطلاع رساني دفتر مقام معظم رهبري، رهبر انقلاب دربارهي جايگاه ويژهي زيارت اربعين فرمودهاند: «شروع جاذبه مغناطيس حسيني در روز اربعين است». در سالهاي اخير استقبال از سنت پيادهروي اربعين بسيار بيشتر از گذشته بوده است. دلايل استقبال بيشتر به اين مراسم و اهميت هرچه باشکوهتر برگزار شدن آن را با حجتالاسلام عليرضا پناهيان، استاد حوزه و دانشگاه در ميان گذاشتيم.
با نگاهي به احکام و عبادات اسلامي درمييابيم که برخي از آنها داراي جنبهي اجتماعي و برخي داراي جبنهي فردياند، اما برخي نيز هر دو آنها را دارا هستند؛ مانند حج که داراي هر دو وجه است. به نظر ميرسد که زيارت اربعين نيز از سنخ اين دستهي سوم باشد که هر دو وجه فردي و اجتماعي عبادت در آن پررنگ است. حال اگر از اين بُعد به زيارت اربعين بنگريم، وجه تمايز آن نسبت به ساير عبادات چيست؟
البته بايد توجه داشت که تمام احکام اسلام داراي ابعاد و آثار اجتماعياند، منتها در برخي از احکام، بُعد اجتماعي نسبت به بعد فردي بيشتر ملموس است. اما در مورد زيارت اربعين، که سفارش خاصي از سوي امام حسن عسکري عليهالسلام دربارهي آن نقل شده است، گويي امام عليهالسلام اراده فرموده بودند که با اين اشاره، اربعين ميعادگاهي براي زوار اباعبداللهالحسين عليهالسلام در دوران غيبت قرار گيرد و موجب اقتدار و عزت جامعهي اسلامي باشد.
زيارت کربلاي معلي در همهي اوقات جزء بافضيلتترين اعمال به حساب ميآيد و کمتر ميتوان عبادتي را بافضيلتتر از آن تصور کرد، اما وقتي زمان خاصي براي زيارت بهعنوان علامت مؤمن اعلام ميشود، معلوم است که عنايت خاصي نسبت به آن وجود داشته است. به تعبير حضرت امام، در زمينهي توصيه به معصومين عليهالسلام به عزاداري، ائمهي هدي عليهالسلام از اول نقشه کشيده بودند که امروز چنين آثار باعظمتي بر عزاداريها مترتب شود.
بهطور طبيعي، وقتي يک امام معصوم عليهالسلام، آن هم در آستانهي دوران غيبت، چنين توصيهاي ميفرمايند، يعني پيشبيني جمعيت چندميليوني را در اين ميعادگاه ميکردهاند و وقتي چنين اجتماع عظيمي با آن اشارهي مبارک قابل پيشبيني بوده است، شايد ارادهي آن را هم فرموده بودند که بسترهاي اجتماعي برگزاري چنين اجتماعي در اين سالها فراهم شده است. به هر حال، هماکنون با اين اشارهي امام حسن عسکري عليهالسلام، اربعين به بزرگترين ميعادگاه مسلمانان در کربلاي معلي تبديل شده است و ميتوان از اين زيارت بهعنوان يک رزمايش باعظمت براي پيروان و علاقهمندان اباعبداللهالحسين عليهالسلام در ميان همهي مسلمانان، بلکه همهي افراد و ملل آزاديخواه جهان ياد کرد که انشاءالله مقدمهي نجات جهان بشريت از ظلم خواهد بود.
دقت کنيم که ارادت به سيدالشهدا عليهالسلام تنها مختص شيعيان نيست، بلکه برادران اهل تسنن هم به امام حسين عليهالسلام عشق ميورزند؛ چراکه جدا از محبت تمام مذاهب اسلامي به فرزندان پيامبر (ص)، يزيد در حق اهل سنت هم فراوان ظلم کرده و فاجعهاي چون فاجعهي «حره» در مورد اهل سنت در مدينه به دستور او انجام گرفت که طي آن، بسياري از صحابه و تابعين کشته شدند، به زنان مسلمان تجاوز شد و جوي خون به راه افتاد. آن وقت بود که همهي مسلمين به علت قيام اباعبدالله عليهالسلام پي بردند. يزيد چهرهي منفور تاريخي در جهان اسلام است.
امام حسين عليهالسلام نيز در مسير قيام (از سخنراني در مني گرفته تا آخرين سخنان در کربلا)، بيشتر از ادبيات رايج جهان اسلام در آن زمان استفاده کردند و از مطالبي همچون ظلم يزيد به آحاد امت اسلامي، امر به معروف و نهي از منکر، نسبت شريف حضرت با پيامبر اکرم (ص) و... سخن گفتند و به ادبياتي صرفاً شيعي اکتفا نفرمودند. مثلاً نميفرمودند من امام سوم شما مسلمانان هستم. البته چنين ادبياتي اساساً مورد پذيرش آن جامعه نبود، وگرنه آن همه ظلم به اهلبيت عليهالسلام روا نميداشتند.
رهبر معظم انقلاب اسلامي در يکي از سخنرانيهاي خود، به اين موضوع اشاره ميکنند که «شروع جاذبهي مغناطيس حسيني از اربعين است.» چرا بايد اربعين را بهعنوان شروع اين جاذبه دانست؟
ذکر اين نکته از سوي رهبر معظم انقلاب نشاندهندهي نگاه عميق ايشان به تاريخ اسلام و جامعهي اسلامي است که سالها قبل از اينکه اين مراسم باشکوه برگزار شود، با تعبير مغناطيس حماسهي حسيني، از اربعين با عظمت ياد ميفرمودند. ايشان از ابتداي راه افتادن اين جريان پيادهروي اربعين هم عنايت خاصي به آن داشتند.
اگرچه ابتدا اين سنت را جابرابنعبدالله انصاري، از صحابهي جليلالقدر پيامبر اکرم (ص)، پايهگذاري کرد و بنا بر احتمال زياد، اهل بيت عليهالسلام هم در روز اربعين در کربلا حضور داشتند، ولي امروز جدا از يادگاري جابر و از آن مهمتر يادمان حضور اهل بيت داغديده در کربلاي معلي و نيز سفارش امام حسن عسکري عليهالسلام، ما شاهد برکات و آثار جهاني اين مراسم باشکوه هستيم و در آينده نيز برکات بيشتر آن را در تقويت جبههي مقاومت عليه ظلم جهاني، شاهد خواهيم بود. جابرابنعبدالله انصاري با وجود کهولت سن و نابينايي و مهمتر از آن در اوج خفقان، خود را به کربلا رساند و همين موضوع نمونهي برجستهاي از اولين بارقههاي جاذبهي مغناطيس حماسهي حسيني است.
طبيعي است که دلدادگان حسيني پس از چهل روز عزاداري، به اوج اشتياق براي زيارت اباعبداللهالحسين عليهالسلام برسند و علاقهمند باشند مزد خود را با حضور در کربلاي معلي دريافت کنند يا با حضور در کربلاي حسيني، وفاداري خود را به راه امام حسين عليهالسلام به جهانيان نشان بدهند. اگر هيچ نشانهاي براي حضور عزاداران حسيني براي ميعادگاه حسيني در تاريخ و روايات نبود، معقول بود که عزاداران، خود زماني را براي يک تجمع جهاني در کربلا تعيين کنند و شور و معرفت حسيني را در يک تجمع ميليوني ابراز نمايند.
بنده در اين سالها، احدي را نديدهام که پس از زيارت اربعين، به جاذبهي خاص آن اذعان نکند؛ جاذبهاي که در هيچيک از مراتب عزاداري و زمانهاي ديگر، بهسادگي يافت نميشود. معلوم است که اين تجمع باشکوه مورد عنايت خاص حضرت بقيهاللهالاعظم (ارواحنا له الفدا) خواهد بود.
به نظر ميرسد در سالهاي اخير و بهطور خاص از زماني که ايرانيها به پيادهروي اربعين رفتند، ميتوان گفت که نهضت پيادهروي اربعين به يک رخداد اجتماعي-فرهنگي بينالمللي تبديل شده است. چه ظرفيتهايي در اربعين نهفته است که به آن بُعد بينالمللي ميبخشد؟
هرچه بر مظلوميت مؤمنين و شيعيان افزوده ميشود، ارادت نسبت به اباعبدالله عليهالسلام افزايش مييابد. هرچه در زمان صدام به شيعيان در عراق ظلم شد و در طول جنگ تحميلي نيز نسبت به ايرانيان ستم شد، ارادت نسبت به اباعبدالله افزايش يافت و اين احساسات، شور بيشتري به خود گرفت و معرفتها نسبت به حماسهي عاشورا عميقتر شد. چنانکه ميبينيد اين موضوع (زيارت اربعين و کربلاي معلي) بعد از سقوط صدام، بسيار بيشتر از قبل رشد پيدا کرده و پس از جنايات تروريستها، بسيار بيشتر رونق گرفته است. عراقيهاي مؤمن، که احساسات حسيني آنها در زمان صدام متراکم شده بود، پس از سقوط صدام، اين احساسات غليانيافته را بروز دادند و در کنار استقبال ايرانيها از زيارت، به اوج رساندند.
دربارهي ايرانيهاي خونگرم و ولايتمدار که اين همه ظلم را در جريان انقلاب، دفاع مقدس و پس از آن، از مستکبرين تحمل کردهاند نيز وضع به همين منوال است. دشمنان ما بايد فهميده باشند هرچه بر ظلم خود بيفزايند، پناه بردن مؤمنين به امام حسين عليهالسلام بيشتر ميشود و هرچه اين پناه بردن بيشتر شود، قدرت بيشتري براي آنان فراهم ميگردد.
ضمن آنکه نبايد نقش عشاير انقلابي و مؤمنين عراق را در پذيرايي از زائران ناديده گرفت؛ چراکه ميبينيم در اين ايام، رفتاري مخلصانه و ايثارگرانه از خود نشان ميدهند و موکبداري ميکنند. خودم از بعضي از موکبدارها شنيدم که ميگفتند اين پذيرايي دست ما نيست و گويي دست هدايت الهي، ما را به اين سمت ميبَرَد که اين کار را انجام دهيم. بعضي ميگفتند ما قبلاً پيش خود انتظار داشتيم اين هزينههايي که در ايام اربعين ميکنيم، به برکت امام حسين عليهالسلام به ما برگردد و واقعاً هم برميگردد، اما امروز علاقهمنديم در راه امام حسين عليهالسلام ضرر کنيم و اگر هم زندگي ما برکت پيدا نکند، باز اين کار را انجام خواهيم داد.
با توجه به تحولات منطقه، به نظر ميرسد که زيارت اربعين امسال از اهميت خاصي برخوردار است و ميبايست توجه بيشتري نسبت به آن بشود. چرا بايد امسال نگاه ويژهاي به زيارت اربعين داشت؟
اولاً امسال مقام معظم رهبري توصيه به حضور بيشتر در مراسم اربعين کربلاي معلي فرمودهاند و به مسئولين مربوطه نيز دستور دادهاند تا آنجا که ميتوانند تسهيلات لازم را براي زائران اربعين فراهم کنند. ايشان بهتر از هرکسي به آثار بابرکت معنوي و سياسي اين همايش عظيم توجه دارند و طبيعي است که پيادهروي براي زيارت کربلا، که مورد توصيهي اکيد ائمهي معصوم عليهالسلام بوده است، مورد اهتمام ايشان باشد و اين تجمعي که موجب تقويت جبههي حق عليه باطل است، مورد عنايت ايشان قرار گيرد. رهبر انقلاب براي زيارت اربعين امسال، خطاب به مسئولان تأکيد داشتند که راه زيارت اربعين را هموار کنند و از نزديک شاهد بودم که ايشان تا چه ميزان براي اربعين امسال اهميت قائل هستند و نقش اربعين را در تقويت قدرت اسلام بسيار زياد ميدانند. با توجه به اوضاع فعلي منطقه، با شرکت در زيارت اربعين، بايد دشمن را نااميد کنيم.
ثانياً طبيعي است که وقتي مؤمنين ظلم و ستم استکبار و ايادي آنها را در منطقه ميبينند، واکنش از خود نشان ميدهند؛ چراکه آنها عمري از غيرت اباالفضل العباس عليهالسلام گفتهاند و شنيدهاند. روضهها شنيدهاند و نوحهها خواندهاند. طبيعي است که در مقابل تهديدات ايادي استکبار نسبت به عتبات، واکنش شديد نشان بدهند.
در سالهاي گذشته، يکي از عوامل مهم رونق گرفتن دفاع جانانه از حرم حضرت زينب (س) و بالتبع دفع شر استکبار جهاني از سوريه، همين تجمع اربعين بود. امسال نيز اين تجمع باعظمت، بيترديد دفاع از ملت مظلوم عراق و دفاع از عتبات عاليات را رونق خواهد بخشيد و قدرت اسلام را بيش از پيش به نمايش خواهد گذاشت.
به عبارت ديگر، شايد بتوان گفت هرکسي امروز در اجتماع عظيم زيارت اربعين شرکت ميکند، بهنوعي نام خود را در شمار مدافعان اسلام ثبت کرده است، چون دفاع از حرم اهلبيت عليهالسلام و مسلمانان، دفاع از اسلام است. امروز حضور در پيادهروي اربعين، تقويت جبههي اسلام در برابر کفر است و اين قدرتنمايي عظيم اربعين، مايهي امنيت جهان اسلام و حتي جامعهي اسلامي ماست.
شايد تأکيد رهبر معظم انقلاب اسلامي براي زيارت اربعين امسال نيز به همين دليل است. ضمن اينکه طبيعتاً يک رهبر ديني به آثار معنوي بابرکت اين پيادهروي نيز توجه دارند که اميدوارم توفيق شرکت در اين ميعادگاه پُرشور و پُرنور براي قاطبهي مؤمنان، بهويژه جوانان، فراهم گردد.
در حال حاضر، مدلهاي مختلف و متفاوتي از اسلام در جهان و بهويژه غرب آسيا مطرح ميشود و در يک تقسيمبندي کلي، ميتوان آنها را به دو مدل اسلام آمريکايي و اسلام ناب محمدي تقسيم کرد. زيارت اربعين چگونه ميتواند پيام اسلام ناب را به جهان مخابره کند؟
اساساً حماسهي عاشورا نقطهي ثقل اسلام ناب است و به تعبير حضرت امام، پاسداشت ياد عاشورا بود که موجب انقلاب ما شد. وقتي ميعادگاه اربعين، اوج تجلي پاسداشت حماسهي حسيني باشد، اوج تجلي بيرق اسلام ناب هم خواهد بود و مانع پديد آمدن هرگونه انحرافي از اسلام و جامعهي اسلامي ميشود. البته ممکن است بعضيها بخواهند عاشورا را تحريف کنند، ولي معلوم است که نخواهند توانست.
شعارهاي قيام امام حسين عليهالسلام عبارت بود از اصلاح امت و بازگشت به سيرهي پيامبر اکرم (ص) و اميرالمؤمنين عليهالسلام و اين يعني بازگشت به اسلام ناب محمدي (ص). اربعين چون پاسداشت حماسهي حسيني است، پس چيزي نيست جز مظهر اسلام ناب و بيرق پُراهتزاز مبارزه با اسلام آمريکايي. به همين دليل، صهيونيستها دشمن درجهيک اربعين هستند، ولي دستشان از آستين گروهکهاي تکفيري بيرون ميآيد. بنابراين استکبار، که از حماسهي عاشورا سيلي خورده است، از اربعين هم سيلي ميخورد.
ما براي معرفي اسلام ناب به اهل عالم که دلها را ببرد و انديشهها را روشن کند، راهي بهتر از حماسهي عاشورا و تجليگاه باعظمت زيارت اربعين نداريم. اين شکوه زيارت اربعين است که نگاهها را متوجه امام حسين عليهالسلام ميکند و سپس فرصتي براي تبيين راه اسلام ناب براي جهانيان، به ما ميدهد.
انتهاي پيام/590 پ