معاون وزير خارجه عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي کشورمان با تأکيد بر اينکه هيچ کس خواستار بازگشت به شرايط قبل از توافق ژنو نيست اظهار داشت اين امر براي همه، يک سناريوي خطرناک خواهد بود.
به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار، "عباس عراقچي" روز شنبه در مصاحبه با شبکه العالم گفت: مسلما توافق هسته اي به نفع هر دو طرف و به نفع منطقه خواهد بود و اين نکته را طرفين مذاکره درک مي کنند. هيچ کس خواستار بازگشت به شرايط قبل از توافق ژنو نيست؛ زيرا اين براي همه، يک سناريوي خطرناک خواهد بود.
عراقچي در برنامه "من طهران" شبکه العالم اظهار داشت: براي همين است که ما اين جديت را داريم و اين جديت را در طرف مقابل هم مي بينيم. هم ما و هم آن ها به دنبال توافق هستيم و توافق هم در دسترس ماست و رسيدن ِ به آن، خيلي هم دشوار نيست.
عراقچي تأکيد کرد: البته ما اصولي داريم که بايد رعايت شود و تصور من اين است که اگر طرف مقابل، با حسن نيت بيشتري در مذاکرات شرکت کند و خود را از توهمات مربوط به break out و سلاح هسته اي و اين گونه مسائل، نجات دهد و واقعيت جمهوري اسلامي ايران را بهتر بشناسد، رسيدن به توافق بسيار نزديک خواهد بود. ما احتياج داريم که طرف مقابل حسن نيت به خرج دهد و با دست کشيدن از توهمات، نگاهي واقعي به ايران و برنامه هسته اي ايران داشته باشد تا ان شاء الله توافق حاصل شود.
* درباره راه حل ميانه هيچ مذاکرهاي نشده است
عضو ارشد تيم مذاکره کننده ايران در مذاکرات هسته اي در پاسخ به وجود حرف و حديث هايي درباره تلاش ها براي دستيابي به راه حل هاي ميانه و جايگزين در صورت شکست مذاکرات و ماهيت اين راه حل هاي ميانه گفت: در اين خصوص هنوز هيچ صحبتي نشده است و همان طور که گفتيم، ما کماکان به توافق اميدواريم. تمام فکر و ذکر و صحبت هاي ما بر توافق متمرکز است. اجازه بدهيد اميدوار باشيم که توافق حاصل مي شود و من فکر مي کنم که ما اجازه نداريم که اين فرصت را از دست بدهيم.
* مسقط نقش بسيار مثبتي ايفا کرده است
عراقچي درپاسخ به سوالي درباره علت انتخاب مسقط براي برگزاري دور جديد مذاکرات هسته اي اظهار داشت: عمان کشور دوست و بسيار نزديک به ما است و ارتباطات خوبي هم با کشورهاي غربي و 5+1 داشته است.
وي افزود: کشور عمان درگذشته نقش بسيار خوب و مثبتي را در مذاکرات هسته اي ايفا کرده است و ما از تلاش هاي گذشته عمان ممنون هستيم. فکر مي کنيم که تلاش هاي مثبت با نيت خير بوده است و اثرات خود را نيز داشته است که منجر به ادامه مذاکرات شده است.
عراقچي تصريح کرد: همه اعضاي 5+1 و ما، اين اعتقاد را داشتيم که يک حضور مجدد در عمان خيلي مفيد خواهد بود و دعوت سلطان محترم عمان را همه کشورها با طيب خاطر اجابت کردند و ما دور ديگري از مذاکرات را در عمان خواهيم داشت؛ دوري که اميدوار هستيم که يک دور تعيين کننده باشد.
وي افزود: دور جديد در فاصله بسيار نزديکي از تاريخ مقرر ما – 24 نوامبر- است و بسيار تعيين کننده خواهد بود، که آيا ما امکان توافق تا قبل از 24 نوامبر را داريم يا نداريم. من اميدوارم که اين دور از مذاکرات در مسقط، مذاکرات موفقي باشد.
عراقچي تأکيد کرد: با حسن نيتي که دوستان عماني ما دارند و با امکانات و تسهيلاتي که همواره براي مذاکرات فراهم کرده اند، اميدوار هستيم که مذاکرات موفقي باشد.
عراقچي درپاسخ به اين سوال که آيا ما به نقطه تعيين کننده در مذاکرات نزديک مي شويم، و اينکه در صورت دستيابي به توافق، آيا اين توافق در شهر مسقط اعلام مي شود؟ گفت: نه، فکر نمي کنم که ما به توافق در اين دور از مذاکرات برسيم. احتمالا جلسات ديگري را هم احتياج خواهيم داشت ولي اميدوار هستيم که از وضع موجود خارج بشويم و مذاکرات مسقط، يک مذاکرات راهگشا باشد.
وي افزود: مي دانيد که در يکي دوتا موضوع، مدتي هست که مذاکرات تقريبا متوقف شده است و ما موفق به پيدا کردن راه حل نشدهايم و اميدواريم که مذاکرات مسقط از اين جهت مذاکرات موفقي باشد که بتواند راهگشايي بکند. اگر راهگشايي بشود، بعد ما مذاکرات را ادامه خواهيم داد و اميدواريم تا قبل از تاريخ مقرر به توافق برسيم.
مذاکره کننده ارشد هستهاي ايران، درپاسخ به سوالي درباره برخي گمانه زنيها مبني بر ورود برخي مسائل منطقهاي مثل داعش و چالشها و تهديدها عليه منطقه به موضوع هستهاي با توجه به برگزاري اين دور از مذاکرات در مسقط گفت: نه، تصميم قاطع همه ما است که هيچ موضوعي غير از موضوع هسته اي در مذاکرات بين ما و 5+1 مطرح نخواهد شد.
وي افزود: ما بر اين نظر خود هستيم و مذاکرات فقط حول و حوش مسائل هسته اي خواهد بود؛ البته با توجه به فرصتي که پيش ميآيد، من رايزني هايي را درخصوص مسائل منطقه با دوستان عماني خودمان خواهيم داشت.
عراقچي تصريح کرد: حتما جناب آقاي ظريف ملاقات هايي را با همتاي خودشان در عمان و ساير مقامات خواهند داشد. درباره مسائل منطقه اي با دوستان عماني مشورت خواهيم کرد؛ ولي در چارچوب 5+1 خير.
* مهمترين مسائل باقيمانده در مذاکرات
وي درباره مهمترين مسائل باقي مانده وحل نشده در مذاکرات گفت: همه موضوعات مهم هستند ولي مهمترين و کليدي ترين همين دو موضوع غني سازي و چگونگي رفع تحريم ها است.
عراقچي افزود: در مورد غني سازي، توافق اصلي قبلا صورت گرفته است. غني سازي ايران ادامه پيدا خواهد کرد. اين امر مورد توافق طرفين هست. در مورد اينکه در چه سطحي، با چه ظرفيتي و در چه اندازه اي اين غني سازي ادامه پيدا بکند و در چه دوره زماني ما به غني سازي صنعتي که هدف نهايي برنامه غني سازي ما است برسيم، اينها موضوعات مذاکره است.
عراقچي ادامه داد: هنوز در موردش به راه حلي نرسيده ايم. نيازهاي ايران در اين رابطه تعيين کننده است و نياز ما به غني سازي صنعتي يک نياز قطعي است. ما مسلما رسيدن به يک غني سازي صنعتي را مدنظر قرار خواهيم داشت. اينکه از چه نقطه اي شروع کنيم و چگونه به غني سازي صنعتي برسيم، موضوع مذاکره ما خواهد بود و يکي از مسائل کليدي هم خواهد بود. اميدوار هستيم که جلسه عمان بشود در اين خصوص راه حلي را پيدا کرد.
وي افزود: موضوع ديگري که از نظر ما خيلي کليدي و مهم است، چگونگي برداشته شدن تحريم ها است. مسلما تمامي تحريم ها در چارچوب توافق نهايي بايد برداشته شود. اينکه چگونه اينکار صورت بگيرد، موضوع مذاکره ما هست. ما کماکان معتقد هستيم که تمامي تحريم ها بايد برداشته شود و باقي ماندن هيچ تحريمي را نمي پذيريم. درخصوص رسيدن به يک فرمول قابل قبولي دراين باره که با چه ترتيباتي صورت بگيرد، مذاکرات هنوز ادامه دارد. ما قائل نيستيم که تحريم ها را مي شود به دسته هاي مختلف تقسيم کرد. بايد يک برخورد واحد با همه تحريم ها صورت بگيرد و براي رفع آنها بايد يک سازوکار و روشن مورد قبولي توافق شود.
* هيچ توافقي درباره غني سازي نهايي صورت نگرفته است
عراقچي درپاسخ به اين سوال که برخي مطالب منتشر شده غربي از جمله واشنگتن پست مدعي شده است که آمريکا به ايران پيشنهاد داشتن4 هزار سانتريفوژ را داده است و ميزان درستي اين مطالب تا چه حد هست و آيا عملا آمريکا پيشنهادي در اين زمينه داده است و سقف مورد نظري که ايران مي خواهد چقدر است، گفت: اينها فضا سازي و گمانه زني هايي است که توسط رسانه هاي غربي صورت مي گيرد و من هيچ کدام را تاييد نمي کنم. هيچ توافقي درباره ميزان غني سازي ايران هنوز صورت نگرفته است. گمانه زنيهايي را بعضي از موسسات و افراد و روزنامه ها و رسانه ها انجام مي دهند، اينها يا ناشي از تخيلات خودشان است يا حتي بعضا با يک انگيزه هاي سياسي صورت مي گيرد. احتمالا از طرح اعداد و ارقام غلط و اشتباه مقاصدي دارند. هيچ کدام از اينها صحيح نيست. مذاکرات هنوز ادامه دارد و ما تا زماني که به يک راه حل قابل قبول در اين خصوص نرسيم، هيچ عددي را تاييد نمي کنيم.
وي درباره سقف دستگاههاي سانتريفوژ که ممکن است ايران قبول کند، افزود: اينها از موضوعاتي است که الان در مذاکره روي آنها متمرکز هستيم. طبعا از طريق رسانه نمي شود مذاکره کرد. پيشنهادها و ايده هاي مختلفي وجود دارد. براي ما، ظرفيت موجود ما از اهميت زيادي برخوردار است. اين يکي از مولفه هاي بسيار مهم در مذاکرات است. در اينکه نيازهاي عملي ايران چگونه تامين خواهد شد، ايده هاي مختلفي وجود دارد. در اينکه چه تعداد سانتريفيوژ به کار خود ادامه بدهد، ايده هاي مختلفي وجود دارد. در مورد اينکه ميزان ذخاير ايران چه ميزان باشد، راه حل هاي مختلفي وجود دارد.
عراقچي افزود: ما گزينه هاي مختلفي را بررسي کرديم. ظرفيت غني سازي ايران فقط به يک عامل و يک مولفه بستگي ندارد. تعداد سانتريفيوژها تنها يک مولفه است و مولفه هاي ديگري نيز وجود دارد که تاثير گذار مي باشد. نوع ماشين ها، ميزان ذخاير، ميزان توليد آنها و بحث تحقيق و توسعه همه اينها مسائلي است که تاثير مي گذارد در اينکه چه ظرفيتي براي غني سازي ايران در نظر گرفته بشود. ما روي اينها کار مي کنيم.
* در توافق نهايي هر چهار مسير تحريم بايد برداشته شود
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هسته اي کشورمان درپاسخ به سوالي درباره تحريم ها عليه ايران و برچيده شدن آنها گفت: در بحث تحريم ها، چهار مسير تحريم وجود دارد و به اعتقاد ما، هرچهار مسير بايد باز شود. اين چهار مسير، مسير تحريم هاي شوراي امنيت، تحريم هاي اتحاديه اروپا، تحريم هاي کنگره آمريکا و نيز تحريم هاي رئيس جمهور آمريکا است يعني؛ همان تحريم هايي که براساس دستورات اجرايي رئيس جمهور وضع شده اند.
وي افزود: چهار مسير تحريمي عليه ايران وجود دارد و به اعتقاد ما، هرچهار مسير بايد باز شود. اين نکته اي است که در مذاکرات مدنظر ما است و هيچ توافقي که اين چهار مسير را باز نکند، طبعا مورد رضايت ما نخواهد بود. اينکه اين مسيرها چگونه باز خواهند شد، طبعا نياز به مذاکرات بيشتري دارد ولي يقينا بدون باز شدن اين چهار مسير، توافقي صورت نخواهد گرفت.
* جلسه عمان بسيار مهم و تعيين کننده است
عراقچي در پاسخ به سوالي گفت: همانطور که گفتيد فرصت بسيار کم است و پرونده هاي باز هم بسيار زياد و خيلي هم پيچيده است و هريک هم موضوعات متنوعي را در برمي گيرد. کار سختي است اما ما نااميد نيستيم. به نظر ما هنوز احتمال توافق وجود دارد و به همين است عرض مي کنم که جلسه عمان، جلسه بسيار مهم و تعيين کننده اي است. اگر در جلسه عمان بتوانيم يک راهگشايي صورت بگيرد و پيشرفت داشته باشيم، فکر مي کنم در روزهاي باقيمانده تا 24 نوامبر مي توانيم مسائل باقي مانده را به نوعي به سرانجام رساند، ما نااميد نيستيم.
* شايعه توافق اعلام نشده، به لطيفه شبيه است
عراقچي درباره شايعۀ دستيابي به نوعي توافق اعلام نشده ميان طرف هاي مذاکره و انتظار طرف ايراني براي به وجود آمدن فرصت مناسب براي اعلام اين توافق گفت: اين، بيشتر به يک لطيفه شبيه است. چنين چيزي صحت ندارد و توافقي صورت نگرفته و اگر توافقي صورت بگيرد، مسلما بلافاصله مردم ايران و همه دنيا مطلع خواهد شد.
وي درباره درخواست طرف مذاکره از ايران براي پذيرش پروتکلي اضافي جهت گسترش بازرسي هاي از ايران، نيز گفت: ما با موضوع بازرسي هاي بيشتر از برنامه هسته اي ايران، به طور اصولي مشکلي نداريم، زيرا چيزي براي پنهان کردن نداريم. همه تاسيسات، تجهيزات و مواد ما صلح آميز است و چيزي براي پنهان کردن نداريم. به اين ترتيب با بازرسي و نظارت بيشتر هيچ مخالفتي نداريم. اما با سوء استفاده از اين بازرسي ها مشکل داريم، نگراني داريم و دقت مي کنيم.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده کشورمان در مذاکرات هسته اي، افزود: پروتکل الحاقي هم شامل بازرسي هاي بيشتر مي شود و از نظر ما مشکل اصولي براي اجراي پروتکل الحاقي وجود ندارد اما اجراي پروتکل الحاقي، منوط به تصويب مجلس محترم شوراي اسلامي است. اين مساله دست دولت يا تيم مذاکره کننده نيست و حتما بايد مجلس محترم، اجراي پروتکل الحاقي را تاييد کند. اين، نکته اي است که ما آن را به مذاکره کنندگان غربي هم گفته ايم و از نظر ما پروتکل الحاقي موضوعي است که اختيار آن در دست مجلس شوراي محترم اسلامي است.
* فعلا علاقه اي نداريم که روي بحث تمديد متمرکز شويم
وي درباره مهلتِ کوتاه باقي مانده تا 24 نوامبر، براي دستيابي به توافق درباره مساله هسته اي و ضرورت تمديد اين مهلت گفت: هنوز در اين خصوص صحبتي نکرده ايم و هنوز هم اميدواريم که مذاکرات در زمان مقرر به اتمام برسد. فعلا علاقه اي نداريم که روي بحث تمديد متمرکز شويم، زيرا شانس رسيدن به توافق وجود دارد. اما اگر تا روزهاي آخر، احتمال رسيدن به توافق از بين برود، اين که چه خواهد شد را بايد بيشتر بررسي کنيم و از نظر ما حتما بازگشت ِ به شرايط قبل از توافق ژنو، صورت نخواهد گرفت.
* کماکان اميدواريم که به توافق خواهيم رسيد
وي افزود: دنيا اکنون با رفتار جمهوري اسلامي ايران بيشتر آشنا شده است. آن تصويري که از ايران به عنوان يک تهديد عليه صلح و امنيت بين المللي ايجاد کرده بودند، از بين رفته است. حتما شرايط براي ايران بسيار بهتر از گذشته شده و در آينده هم خواهد بود و ديگر کسي نمي تواند ايران را متهم کند که به دنبال دستيابي به سلاح هسته اي است و بر اساس اين فرضيه، بخواهد اجماعي عليه ايران ايجاد کند. شرايط، حتما با گذشته فرق کرده است و ما به شرايط گذشته بر نمي گرديم ولي اين که چگونه مسير موجود را ادامه دهيم، اين بستگي به شرايط روزهاي آخر دارد ولي اجازه بدهيد کماکان روي خود ِ توافق متمرکز شويم، کماکان اميدواريم که به توافق خواهيم رسيد و تلاش خود را براي توافق انجام دهيم و فعلا به مسائل ديگر فکر نکنيم.
عراقچي در پاسخ به اين که آيا ايران، اصولا با تمديد مذاکرات موافق است، گفت: ما در حال حاضر، هيچ انگيزه اي براي تمديد، نداريم. در حال حاضر روي رسيدن به توافق متمرکز هستيم.
معاون وزير خارجه کشورمان درباره برخي حرف و حديث ها درباره موضوع گريز هسته اي (break out) و ايجاد شک و ترديدهايي درباره احتمال فعاليت نظامي هسته ايران گفت: از نظر ما اين مساله، حل شده است؛ اين که طرف هاي غربي اصرار دارند که جلوي يک گريز هسته اي را بگيرند، اين از نظر ما موضوعي است که از آن عبور کرده ايم. ايران، هرگز به دنبال سلاح هسته اي نخواهد رفت. break out و گريز هسته اي و خارج شدن از ان.پي.تي به هيچ وجه در برنامۀ ما نيست. فتواي مقام معظم رهبري در اين خصوص بسيار صريح است. اين فتوا براي ما اهميت بسيار زيادي دارد و اصل راهنماي ما است. وقتي چيزي از نظر ما خلاف شرع و خلاف اسلام ارزيابي مي شود، براي ما حتي فکر کردن به آن مقدور نيست. محاسبات امنيتي، دکترين هاي دفاعي جمهوري اسلامي ايران نيز بر مبناي سلاح هاي متعارف طراحي شده است و ما با سلاح هاي کشتار جمعي به هيچ وجه سر و کار نخواهيم داشت. اگر جمهوري اسلامي ايران به دنبال break out يا رفتن به سراغ بمب بود، در شرايط سال هاي گذشته که تحريم هاي شديد و تهديدهاي بسيار زيادي عليه ما وجود داشت، اين کار را مي کرديم، نه اين که توافقي انجام دهيم و بخواهيم آن توافق را نقض کنيم، اين که اصلا حتي قابل فهم هم نيست که چرا ايران بايد چنين کاري بکند.
وي افزود: اين که غربي ها بر اين نکته اصرار مي ورزند، واقعا اصراري بيهوده است. جمهوري اسلامي ايران به هيچ وجه دنبال سلاح هسته اي نخواهد بود. ولي اين که آن ها بخواهند از اين جهت اطميناني حاصل کنند، براي ما قابل فهم است و ما در توافق نهايي تلاش خود را خواهيم کرد که نسبت به صلح آميز بودن برنامه خودمان براي جامعه بين الملل و هر کسي که ممکن است نگران باشد، اعتمادسازي انجام دهيم.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده ايران در مذاکرات هسته اي در ادامه با بيان اين که تاکيد بيش از اندازه و غيرمعقول بر موضوع break out را نخواهيم پذيرفت، خاطر نشان کرد: با اين حال، در حدي که ممکن است اين موضوع ايجاد نگراني کرده باشد، ما آماده رفع نگراني ها هستيم.
* ديپلمات ها ترجيح مي دهند درباره شکست صحبت نکنند
وي در پاسخ به اين که در صورت شکست مذاکرات، چه برنامه هايي در دستور کار قرار خواهد گرفت، گفت: ديپلمات ها ترجيح مي دهند درباره شکست صحبت نکنند، ما ترجيح مي دهيم مثبت انديش باشيم و اميدوار باشيم و بر روي حل اين مشکل و رسيدن به توافق، تمرکز کنيم و به اعتقاد من اگر به توافق نرسيم، سناريوهاي ممکن، به قدري سناريوهاي بدي است که ما بهتر است فعلا روي آن ها فکر نکنيم و فقط به توافق بينديشيم.
وي افزود: بازگشت به قبل از توافق ژنو اصولا مقدور نيست، زيرا فضاي بين الملل عوض شده و ديدگاه کشورها نسبت به ايران تغيير کرده است. اجماعي که عليه ايران ايجاد کرده بودند و ايران را در چشم بسياري از کشورها به عنوان تهديد جلوه داده بودند، از بين رفته است. تصوير جديد ايران، تصويري است که نمي شود با آن براي ديگران ايجاد ترس کرد. ما حتما به شرايط قبل از توافق ژنو برنمي گرديم. شرايط بين المللي کاملا عوض شده است، چهره ايران کاملا عوض شده است. پايه هاي منطقي تحريم ها، اکنون، به ميزان بسيار زيادي، زير سئوال رفته و بعضي از تحريم ها هم برداشته شده است. دنيا، متوجه شده است که جمهوري اسلامي ايران، در منطقه نقشي دارد که نمي توان آن را ناديده گرفت و هيچ کس نمي تواند نقش ايران در ايجاد صلح و ثبات در منطقه ناديده بگيرد و ما هم دنبال صلح و ثبات منطقه هستيم و اين مساله را در بحث مقابله با داعش، بحث کمک به حاکميت عراق، کمک به حاکميت سوريه، کمک به حاکميت لبنان و بقيه مسائل منطقه، اثبات کرديم. ايران واقعا نقشي مثبت در برقراري صلح و ثبات منطقه ايفا کرده است و هيچ کس نمي تواند اين نقش را ناديده بگيرد و هيچ کس نبايد به خود اجازه دهد در آينده اين نقش را زير سئوال ببرد يا بخواهد آن را تضعيف کند.