امربه معروف و نهي از منکر از ديدگاه قران کريم و حديث

به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، همه واجبات و مستحبات معروف اند و امر به معروف  فرمان دادن به ديگران در محور واجبات و مستحبات است و نهي از منکر بازداشتن ديگران از کارهايي است که نزد نقل و عقل ناپسند باشد و ان ها محرمات و مکروهات اند.

امر به معروف و نهي از منکر از اصلي ترين ارزش هاي ديني است به نقل قران کريم حضرت پيامبر(ص) در کتاب هاي تورات و انجيل به امر کننده به معروف و نهي کننده از منکر معرفي شد و نيز لقمان به پسرش فرموند: اي پسرک من! نماز را به پا دار و کارهاي شايسته که دين و خرد ان را به نيکي مي شناسد فرمان ده و از کارهاي نا شايست نهي کن و بر مصيبت و رنجي که به تو رسيده شکيبا باش و بدان که صبر و شکيبايي برخاسته از اراده جدي و تصميم قاطع در کارهاست.

اين دو از مهم ترين وظايف مومنان و بارزترين ويژگي جامعه اسلامي است، زيرا خداي متعالي مي فرمايد: و بايد ازميان شما گروهي باشند که مردم را به نيکي فراخوانند و انان را به کار پسنديده وادارند و از کار زشت و نکوهيده نهي کنند.شما بهترين امتيد که به سود مردم در آمديد; امر به معروف و نهي از منکر مي کنيد و به خدا ايمان داريد.

رسول خدا فرمودند: جبرئيل نزد من امدو گفت: اي احمد! اسلام ده بخش است و کسي که از اين امور،سهمي نداشته باشد زيان ديده است... شششمين ان ها جهاد است که عزت مي اورد و هفتمين ان ها امر به معروف است که نوعي وفاداري شمرده مي شود و هشتمين ان ها نهي از منکر است که حجت خدا بر مردم به شمار مي آيد.

امام باقر(ع) مي فرمايد:امر به معروف و نهي از منکر راه انبياء و روش صالحان و فرضيه اي بزرگ است که ساير واجبات به ان قوام مي يابند. راه ها امن مي شوند، کسب و کار ها حلال مي گردند و حقوق مردم به آنها بازگردانده مي شود و زمين اباد مي شود.

و نيز امام موسي کاظم(ع) فرمودند: رسول خدا(ص)انگشتر را به انگشت دست راست خود مي کرد و اين نشان شيعيان ماست و به ان شناخته مي شوند و(از ديگر نشانه هاي شيعيان ما) مراقبت بر اوقات نماز،دادن زکات،ياري برادران و امر به معروف و نهي از منکر است.

مواردي که بيان شد اصول و پايه و اساس دين را به وضوح به مومنان و مسلمانان گوشزد فرمودند حال سئوال اين است چرا اينگونه در اين ايام و روزها در مقابل اين فريضه جوسازي مي شود عاقلان و روشنفکران مي فهمند اگر اجرا شود تمامي مشکلات عديده جامعه اسلامي بر طرف خواهد شد که اين واجب مراتب و حدود و اثاري دارد که در پي خواهد امدو خواهيم ديد اسلام اين ترقي_پيشرفت و سعادت است در اجراي احکام الهي حال اين فرضيه مراحل گوناگون داردکه به تناسب مخاطب و متقاضيان زمان و مکان تغيير مي يابد و در احاديث معصومان به اين مراحل عملي، زباني،قلبي اشاره شده است. رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس از شما منکري ديد پس بايد با دستش جلوي ان را بگيرد. پس اگر نمي تواند با زبانش و اگر ان را هم نمي تواند با قلبش از ان بيزار باشد.

اميرمومنان علي(ع) فرمودند: کمترين حد نهي از منکر ان است که با مردم گناهکار با چهره اي درهم کشيده و ترشرويي برخورد کنيد.
ابوبصير مي گويد درباره ايه مبارکه(قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ)سوره تحريم ايه 6 يعني خود و خانواده خود را از اتش نگهداريد.از امام صادق(ع) پرسيدم: چگونه انان را نگهدارم؟ آن حضرت فرمودند:ان را به انچه خدا به ان فرمان داده فرمان ده و از انچه باز داشته بازشان دار.اگر اطاعت کردند،انان را نگه داشته اي و اگر نافرماني کردند به وظيفه خود عمل کرده اي.

رسول خدا(ص) فرمودند: حق مجالس(حضور در اماکن عمومي) را به جاي آوريد. عرض شد:حق مجالس چيست؟ فرمود: چشم هايتان را از نامحرمان بپوشانيد.پاسخ سلام را بدهيد،نابينايان را هدايت و امر به معروف و نهي از منکر کنيد.

حال آثار امر به معروف و نهي از منکر در قران :
به خدا و روز واپسين ايمان دارند و به کار پسنديده فرمان مي دهند و از کار ناپسند باز مي دارند و در انجام کارهاي نيک شتاب مي کنند و انان از شايستگان اند.

و بايد از ميان شما گروهي باشند که مردم را به نيکي فراخوانند و انان را به کار پسنديده وا دارند و از کار زشت و نکوهيده نهي کنند. ايشان اند که نيکبخت خواهند بود.

امام باقر(ع) فرمودند: به راستي که با امر به معروف و نهي از منکر راه ها امنيت مي يابند،کسب ها حلال مي شوند،حقوق غصب شده بازگردانده مي شود و زمين اباد مي گردد و از دشمنان دادخواهي مي شود و امور سامان مي يابند. فقط يه لحظه تامل در اين حديث شريف از امام معصوم(ع)توجه شود که اگر اين واجب اجرايي شود از سوي خداي بزرگ خشک سالي و قحطي در دنيا بيکاري_تورم بلوکه شدن اموال عمومي ملت در دست استکبار جهاني و کسب و کار حلال همه مرتفع و امور مسلمين سامان مي يابد!

امير مومنان (ع) در حديثي به فرزندش محمد حنيفه فرمودند: به فرزندم!.........امر به معروف کن تا از اهل معروف باشي و با صالحان محشور شوي، زيرا تماميت امور نزد خداي متعالي به امر به معروف و نهي از منکر است.

و اگر در جامعه اي اين فرضيه ترک شد در جامعه چه اثراتي دارد.

رسول خدا(ص) فرمودند: مردم تا هنگامي که امر به معروف و نهي از منکر مي کنند و همديگر را در احسان، نيکوکاري و تقوي ياري مي کنند پيوسته در خير و خوبي اند. پس هرگاه چنين نباشدف خير و برکت از ان ها برداشته مي شود.

و باز فرمودند:اگر مردم به معروف و نهي از منکر را ترک کنندبعضي از ان ها (با نا اهلال ستمگر) بر بعضي ديگر سلطه مي يابند و ياوري در زمين و در اسمان ندارند.

علي(ع) فرمودند: هرکس با قلب، زبان و دست خود نهي از منکر کند مرده اي در ميان زنده هاست. در پايان بايد با توجه به قران کريم و احاديث اهل بيت عليه السلام براي رفع دشمني دشمنان_بيکاري و معضلات اجتماعي و فردي_خشکسالي و بي ابي_ برقراري برادري و برابري_ عدم تسلط نا اهلان و طاغيان بر مسلمين، رفاه و ارامش عمومي عمل و انجام فرضيه مبارک و گره گشاي امر به معروف و نهي از منکر است که دوام و پايداري همه امور است.
 
والسلام حسين صالحي