به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار بر اساس گزارشها، دولت با پتروشيميها توافق کرده که ارز حاصل از صادرات آنها که مدتي قطع شده بود، مانند سابق در بازار عرضه شود. همچنين قرار است ارز مورد نياز خودروسازيها و کارخانهها نيز از اين پس توسط مرکز مبادلات تامين شود. در نتيجه، بهنظر ميرسد کفه عرضه و تقاضا بهسمت کاهش قيمت ارز متمايل شده است.
تقابل عوامل کاهشي و افزايشي نرخ ارز
فاز بازار پس از هدفمندي
بازار ارز در حالي امروز آغاز به کار ميکند که سرنوشت يکي از متغيرهاي تاثيرگذار بر اين بازار بامداد روز گذشته معلوم شد. تعديل قيمت بنزين و گازوئيل يکي از عواملي بود که دامنه نوسان در بازار ارز را افزايش داده بود. با روشن شدن وضعيت قيمتي اين حاملها سوال مهم اين است که روند بازار در آغاز هفته به چه شکل است. آيا بازار در ادامه مسير دو روز آخر هفته روند کاهشي را پي ميگيرد، يا همانند سه روز ابتداي هفته با افزايش قيمت آغاز ميکند؟
برآوردها نشان ميدهد تنها عاملي که ميتواند موجب تحريک صعودي بازار شود اعلام افزايش قيمت حاملها است. اين عامل به صورت رواني بر بازار تاثيرگذار است، اما در مقابل اين عامل، سه عامل ديگر وجود دارد که دستاندازي در برابر افزايش قيمت ارز در بازار آزاد محسوب ميشود.
مداخله غيرمستقيم در بازار
تقويت عرضه: روز پنجشنبه دو تصميم مهم از سوي مسوولان دولتي اتخاذ شد که ميتوان آن را به معناي مداخله دولت در بازار توصيف کرد. دولت اين بار به جاي دخالت مستقيم و تزريق ارز، اقدام به سياستگذاري با هدف تنظيم بازار کرد. اولين تصميم توافق با پتروشيميها براي تداوم عرضه ارز آنها در بازار آزاد بود. گفته ميشود هفته گذشته به دليل برخي مباحث بر سر قيمتگذاري محصولات روند عرضه ارز از سوي اين واحدها کاهش يافته بود. با رفع چالشهاي بهوجود آمده اين مسير هموار شده و انتظار ميرود در هفته جاري ميزان ارز تزريقي از سوي پتروشيميها به بازار افزايش يابد؛ بنابراين بازار در بخش عرضه تقويت ميشود. اين عامل مهم ميتواند اثر کاهشي محسوسي بر بازار ارز داشته باشد و کمک کند نوسانات مقطعي بازار ارز محدود و شاهد ثبات در اين بازار باشيم. خبرگزاري تسنيم نيز به نقل از يک مقام مسوول خبر داد:يکي از دلايل اصلي افزايش قيمت دلار طي روزهاي اخير، توقف عرضه ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشيمي به بازار بوده است و حالا بر اساس گفتههاي همان مقام مسوول اين مشکل از دو روز قبل حل شده است؛ بنابراين آرامش بهزودي به بازار ارز برميگردد. اين مقام مسوول گفته: «طي هفتههاي اخير بهعلت مسائلي که در مسير صادرات محصولات پتروشيمي به وجود آمده بود، عملا صادرات با وقفه مواجه شده بود و پيرو آن تزريق ارز حاصل از صادرات هم به بازار متوقف بود. همين توقف، تعادل ميان عرضه و تقاضا را بر هم زد و باعث افزايش قيمت ارز در بازار شد.مشکل تزريق ارز پتروشيميها از دو روز قبل حل شده و روند سابق به جريان افتاده است. بر همين اساس انتظار ميرود ظرف هفته آينده قيمت ارزهاي مختلف بهويژه دلار به سطح سابق بازگردد.»
کاهش تقاضا در بازار: تصميم ديگر به تامين ارز قطعهسازان خودرو با نرخ مبادلهاي ارز بازميگردد. با تصميم دولت قطعات خودرو در گروه ? کالايي قرار گرفت و مشمول تخصيص ارز با نرخ مبادلهاي ميشود. بر اساس اعلام بانک مرکزي با توجه به گشايشهاي ارزي حاصله پيرو توافق ژنو و امکان تامين ارز به صورت نامحدود براي واردات کالاهاي اساسي و دارو از محل منابع آزاد شده و در نتيجه، تسهيل امکان استفاده از ارزهاي در دسترس قبلي براي تامين ساير نيازهاي موجود، مقرر شده است تخصيص و تامين ارز مورد نياز براي مواد اوليه کارخانهها و قطعات خودرو، از اين پس از طريق مرکز مبادلات ارزي انجام شود.» اين تصميم بانک مرکزي از نظر فعالان بازار ارز و کارشناسان و تحليلگران اين بازار ميتواند به ادامه روند کاهشي موجود در بازار کمک کند تا جايي که قيمتها در اين بازار به ثبات برسد. اين تصميم يکي از گروههاي تقاضا را از بازار آزاد به بازار رسمي منتقل ميکند. کاهش فشار تقاضا در بازار آزاد نيز ميتواند اثر کاهشي بر دامنه نوسانات قيمتي داشته باشد؛ بنابراين ديگر عاملي که ميتواند در بازار موقعيت کاهشي ايفا کند تصميم بانک مرکزي براي تخصيص ارز مبادلهاي به قطعهسازان است.
کارکرد دو گانه انتظارات
برخي کارشناسان معتقدند: انتظارات قيمتي ناشي از هدفمندي در حال حاضر نقش دوگانه دارد، زيرا قيمتهاي اعلام شده از سوي دولت با انتظار مردم فاصله زيادي ندارد. با توجه به اين ملاحظه و اثرگذاري اين انتظار بر بازار در سه روز ابتدايي هفته گذشته بعيد است اين عامل امروز هم بر بازار اثر گذار باشد.از سوي مقابل ديدگاهي وجود دارد که کماکان قائل به اثرگذاري خبر اعلام قيمت حاملها بر بازار به صورت رواني و مقطعي است. در مجموع اگر عامل انتظارات افزايشي باشد با توجه به دو عامل واقعي(تقويت سمت عرضه از سوي پتروشيميها و کاهش تقاضا پس از خروج قطعهسازان از بازار آزاد) ميتوان گفت عوامل کاهنده دامنه نوسان بر عوامل افزايشي چربش دارد.حتي اگر در کوتاهمدت بازار با نوسان روبهرو شود انتظار اين است که با برجستهتر شدن آثار عوامل واقعي، بازار در مسير ثبات قرار گيرد.
آخر هفته بازار
بعد از اينکه روز سهشنبه دلار از مرز ???? تومان عبور کرد و نهايتا قيمت ???? تومان هم به ثبت رسيد، دلالان بازار خود را براي رساندن قيمت به ???? تومان در روز چهارشنبه آماده ميکردند؛ اما روز چهارشنبه بعد از ظهر بازار بر اساس انتظار آنان عمل نکرد و روند کاهشي را در پيش گرفت. دلار از ???? به طرف پايين حرکت کرد و در نهايت روز پنجشنبه قيمت هر دلار آمريکا به ???? تومان کاهش يافت. بانک مرکزي هم روز پنجشنبه نرخ رسمي دلار را ? ريال و پوند را ??? ريال کاهش داد. قيمت سکه هم که روز چهارشنبه تحت تاثير افزايش کاذب قيمت ارز تا يک ميليون تومان افزايش يافته بود بعد از ناکامي در شکستن سطح يک ميليوني روند نزولي در پيش گرفته و بهنظر نميرسد شاهد نوسان آنچناني در اين بازار باشيم.
مرجع : روزنامه دنياي اقتصاد